Inhoudstabel:

  • BEGINSELEN VAN BELGISCH PRIVAATRECHT
  • V
  • GOEDERENRECHT
  • door
  • Vincent SAGAERT
  • Gewoon Hoogleraar KU Leuven en KULAK
  • Advocaat te Brussel (Eubelius)
  • Stof bijgewerkt tot 1 juni 2021.
  • Verantwoordelijke uitgever: Bas Kniphorst
  • # 2021 Wolters Kluwer Belgium NV
  • Lijst van gebruikte afkortingen . . ......................... XXXI
  • Referentielijst met vaak aangehaalde bronnen . . .............. XXXIII
 
  • TITEL I Algemeen deel ................................. 1
  • Hoofdstuk I. De wetgevende dynamiek in het goederenrecht . . . . . . 3
  • Hoofdstuk II. De wet van 4 februari 2020 tot hervorming van het goederenrecht . . . . . ..................................... 7
  • Afdeling I Achtergrond van de wet: waarom een nieuw goederenrecht? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
  • Afdeling II Totstandkoming van Boek 3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
  • Afdeling III Algemene krachtlijnen van Boek 3 van het Burgerlijk
  • Wetboek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
  • Integratie van het goederenrecht. . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
  • Instrumentalisering van het goederenrecht . . . . . . . . . . 19
  • Modernisering van het goederenrecht . . . . . . . . . . . . . . 20
  • Flexibilisering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
  • Afdeling IV Overgangsrecht van Boek 3 BW . . . . . . . . . . . . . . . . 25
  • Inwerkingtreding van de nieuwe wet. . . . . . . . . . . . . . . 25
  • Algemene regel inzake overgangsrecht: eerbiedigende
  • werking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
  • Contractuele afwijking van de eerbiedigende werking . . 27
  • Bijzondere overgangsregel voor verkrijgende verjaring . 28
  • Declaratieve werking inzake eeuwigdurende opstalrechten. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
  • Hoofdstuk III. Algemene begrippen van het goederenrecht . . . . . . . 31
  • Afdeling I Formele afbakening tussen zakelijke rechten en persoonlijke rechten: het gesloten stelsel van zakelijke
  • rechten (‘numerus clausus’). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
  • De dubbele dimensie van het numerus clausus-beginsel . 33
  • Juridische grondslag van het ‘numerus clausus’-beginsel. 34
  • Opsomming en indeling van zakelijke rechten . . . . . . . . 37
  • Alternatieve indelingen van zakelijke rechten . . . . . . . . 41
    • Autonome versus accessoire zakelijke rechten . . . . . . 41
    • Een vierdeling van de vermogensrechten . . . . . . . . . . 42
  • Ratio legis voor het gesloten stelsel van zakelijke rechten:
  • het gesloten stelsel gewikt en gewogen . . . . . . . . . . . . . 44
  • Wolters Kluwer – Goederenrecht XI
    • Rechtshistorische grondslag. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
    • Rechtseconomische grondslag . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46
  • De wilsautonomie als pendant van het numerus claususbeginsel in het nieuwe goederenrecht . . . . . . . . . . . . . . 51
  • Afdeling II Materie¨le afbakening tussen zakelijke en persoonlijke
  • rechten: een glijdende schaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55
  • Klassieke tweedeling tussen zakelijke en persoonlijke
  • . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56
  • Personalisme: zakelijke rechten en persoonlijke rechten
  • in termen van verbintenissen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58
  • Neo-personalisme: zakelijke rechten als kwalitatieve verbintenissen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59
  • Synthese tussen de verschillende theoriee¨n .......... 61
  • Afdeling III Hybride rechtsfiguren tussen het goederenrecht en het
  • verbintenissenrecht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63
  • Kwalitatieve verbintenissen op de brug tussen zakelijke
  • en persoonlijke rechten. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63
    • Begrip van kwalitatieve verbintenissen . . . . . . . . . . . . 63
    • Gevolgen van kwalitatieve verbintenissen. . . . . . . . . . 68
  • . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70
  • Afdeling IV Demembratietheorie? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73
  • Statische dimensie: beperkt zakelijke rechten als afsplitsing van het eigendomsrecht? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73
  • Dynamische dimensie: constitutieve, translatieve en declaratieve rechtshandelingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74
  • Hoofdstuk IV. Algemene kenmerken van de zakelijke rechten . . . . . 77
  • Afdeling I Anterioriteitsbeginsel – volgrecht. . . . . . . . . . . . . . . . 77
  • Algemene regel: het anterioriteitsbeginsel . . . . . . . . . . . 77
  • Toepassing: het volgrecht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78
  • Uitzonderingen op het volgrecht . . . . . . . . . . . . . . . . . 81
  • Afdeling II Samenloopbestendigheid van zakelijke rechten. . . . . . 86
  • Bescherming van zakelijke rechten in geval van samenloop? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86
  • Onrechtstreekse bescherming van persoonlijke rechten in
  • geval van samenloop . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89
  • Afdeling III Voorwerp van zakelijke rechten: specialiteit, eenheid,
  • accessoriteit en zakelijke subrogatie (verwijzing) . . . . 91
  • Hoofdstuk V. Zakelijke en persoonlijke rechtsvorderingen. . . . . . . . 93
  • Afdeling I Onderscheid tussen zakelijke en persoonlijke rechtsvorderingen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93
  • Afdeling II Samenloop tussen persoonlijke en zakelijke rechtsvorderingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98
  • Hoofdstuk VI. Herkwalificatie en conversie van zakelijke rechten . . 101
  • Hoofdstuk VII. De rol van exclusiviteit in het vermogensrecht . . . . 105
  • Afdeling I Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105
  • Afdeling II Objectieve exclusiviteit in het vermogensrecht . . . . . . 107
  • Afdeling III Subjectieve exclusiviteit in het vermogensrecht . . . . . 109
  • Hoofdstuk VIII. De vermogensleer . ......................... 111
  • Afdeling I Het begrip vermogen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111
  • Afdeling II De vermogensleer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114
  • Algemene uitgangspunten. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114
  • De eenheid en ondeelbaarheid van het vermogen gerelativeerd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116
  • Afdeling III Naar een veralgemeende fiducie? . . . . . . . . . . . . . . . 122
  • Hoofdstuk IX. Naar een internationaal en Europees goederenrecht? 125
  • Afdeling I De internationalisering en europeanisering van het
  • goederenrecht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125
  • Primaire Europese wetgeving met invloed op het goederenrecht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126
  • Secundaire Europese wetgeving met invloed op het goederenrecht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 128
  • Naar een verdere harmonisering? . . . . . . . . . . . . . . . . . 134
  • Afdeling II Goederenrecht in het internationaal privaatrecht . . . . 135
  • . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135
  • Materie¨le verwijzingsregels . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 137
  • Hoofdstuk X. De constitutionalisering van het goederenrecht . . . . . . 145
  • Hoofdstuk XI. Duurzaamheid in het goederenrecht . . . .......... 149
 
  • TITEL II Goederen..................................... 153
  • Hoofdstuk I. Rechtsobjecten, rechtssubjecten en dieren .......... 155
  • Afdeling I Een driedeling tussen personen, voorwerpen en dieren 155
  • Afdeling II De plaats van het dier in het vermogensrecht. . . . . . . 157
  • Hoofdstuk II. Terminologie: voorwerpen, goederen en zaken . . . . . 161
  • Hoofdstuk III. Algemene beginselen inzake het voorwerp van zakelijke rechten............................................ 165
  • Afdeling I Specialiteitsbeginsel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165
  • . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165
  • Feitelijke algemeenheden als voorwerp van zakelijke
  • . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 166
  • Vermenging van soortgoederen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 168
    • Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 168
    • Toerekening van tekorten in het vermengde geheel. . . 172
    • Vermenging van geld: confusio nummorum?........ 173
  • Zaakvorming (‘specificatio’) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175
  • Afdeling II Eenheidsbeginsel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 176
  • . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 176
  • Wettelijke uitzonderingen en circulair vastgoed. . . . . . . 179
  • Toepassingen in het vastgoedrecht . . . . . . . . . . . . . . . . 182
  • Afdeling III Accessoriteitsbeginsel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 184
  • Afdeling IV Zakelijke subrogatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 188
  • Hoofdstuk IV. Lichamelijke en onlichamelijke voorwerpen . . . . . . . 193
  • Hoofdstuk V. Roerende en onroerende goederen . .............. 199
  • Afdeling I Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 199
  • Afdeling II Belang van het onderscheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 202
  • Afdeling III Onroerende goederen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205
  • Onroerende goederen uit hun aard: de grond en de samenstellende volumes. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205
  • Onroerende goederen door incorporatie . . . . . . . . . . . . 207
  • Onroerende goederen door bestemming . . . . . . . . . . . . 213
    • Begrip en toepassingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 213
    • Voorwaarden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 214
      • Eigendomsvereiste bij onroerendmaking door bestemming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 215
      • Dienstbaarheid voor de uitbating van of blijvende
    • verbinding aan een onroerend goed . . . . . . . . . . . . . 217
      • Gevolgen van de onroerendmaking door bestemming 220
      • Einde van de onroerendmaking . . . . . . . . . . . . . . . . . 224
      • Evaluatie van onroerende goederen door bestemming 225
    • Onroerende goederen door het voorwerp waarop ze betrekking hebben . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 226
    • Afdeling IV Roerende goederen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 229
    • Lichamelijke roerende goederen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 229
    • Onlichamelijke roerende goederen . . . . . . . . . . . . . . . . 232
    • Hoofdstuk VI. Vruchten en opbrengsten (verwijzing) . . .......... 235
    • Hoofdstuk VII. Openbare domeingoederen en private domeingoederen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 237
    • Afdeling I Onderscheid tussen openbare en private domeingoederen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 238
    • Afbakening van openbaar domein en privaat domein . . 238
    • Beperking van openbare domeingoederen tot publieke
    • rechtspersonen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 242
    • Affectatie en desaffectatie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 243
    • Afdeling II Regime van private domeingoederen . . . . . . . . . . . . . 247
    • Afdeling III Regime van openbare domeingoederen . . . . . . . . . . . 250
    • Administratieve rechten op openbaar domein . . . . . . . . 250
    • Domeinconcessies . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 251
    • . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 254
    • Eigendomsverkrijging en openbaar domein . . . . . . . . . 256
    • Burenhinder en openbaar domein . . . . . . . . . . . . . . . . 257
    • Mede-eigendom en openbaar domein . . . . . . . . . . . . . . 258
      • Mandeligheid en openbaar domein . . . . . . . . . . . . . . 258
      • Appartementsrecht en openbaar domein . . . . . . . . . . 258r
        • Persoonlijke en zakelijke gebruiksrechten op openbaar
    • domein . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 261
      • Beslag op openbaar domein . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 265
    • Hoofdstuk VIII. Vervangbare en niet-vervangbare goederen . . . . . . 267
    • Hoofdstuk IX. Soortgoederen en ‘species’-goederen . . . .......... 271
    • Hoofdstuk X. Verbruikbare en niet-verbruikbare goederen . . . . . . . 273
    • Hoofdstuk XI. Voorwerpen buiten de handel .................. 275
    • Hoofdstuk XII. Gemene voorwerpen ......................... 277
    • Hoofdstuk XIII. Goederen die aan niemand toebehoren (‘res nullius’) 279
    • Hoofdstuk XIV. Cultuurgoederen . . ......................... 281
    • Hoofdstuk XV. Goederen met negatieve waarde . . .............. 287
 
    • TITEL III Eigendomsrecht . . ............................. 289
    • Hoofdstuk I. Omschrijving . . . ............................. 291
    • Hoofdstuk II. Kenmerken van het eigendomsrecht .............. 295
    • Afdeling I Het omvattende karakter van het eigendomsrecht . . . 295
    • Afdeling II Het eeuwigdurende karakter van het eigendomsrecht . 298
    • Afdeling III Het exclusieve karakter (‘ondeelbaarheid’) van het eigendomsrecht (zeer genuanceerd). . . . . . . . . . . . . . . . 303
    • Interne en externe exclusiviteit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 303
    • Interne exclusiviteit genuanceerd . . . . . . . . . . . . . . . . . 306
    • Externe exclusiviteit genuanceerd: gedoogzaamheden
    • vanwege de eigenaar. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 308
    • Trustachtige figuren als uitzondering op de exclusiviteit
    • van het eigendomsrecht? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 310
    • Hoofdstuk III. Evoluties binnen het eigendomsrecht . . . .......... 315
    • Afdeling I Socialisering van het eigendomsrecht . . . . . . . . . . . . . 315
    • Afdeling II Dematerialisering van het eigendomsrecht . . . . . . . . . 319
    • Afdeling III Instrumentalisering van het eigendomsrecht: het ontstaan van fiduciaire eigendomsvormen. . . . . . . . . . . . 322
    • Afdeling IV Conclusie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 329
    • Hoofdstuk IV. De bevoegdheden en beperkingen van de eigenaar . . 331
    • Afdeling I De gebruiksbevoegdheid van de eigenaar . . . . . . . . . . 331
    • Afdeling II De genotsbevoegdheid van de eigenaar . . . . . . . . . . . 333
    • Afdeling III De beschikkingsbevoegdheid van de eigenaar. . . . . . . 336
    • . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 336
    • Wettelijke beschikkingsonbevoegdheid . . . . . . . . . . . . . 337
    • Contractuele beschikkingsonbevoegdheid: onvervreemdbaarheidsclausules . . .......................... 341
    • Hoofdstuk V. Vorderingen ter bescherming van het eigendomsrecht 349
    • Afdeling I Revindicatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 349
    • . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 349
    • Eigendom en revindicatie in insolventieprocedures . . . . 351
    • Revindicatie en strafrecht. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 353
    • Procedurele aspecten van de revindicatie. . . . . . . . . . . . 356
    • Bewijs van eigendom . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 356
    • Afdeling II De vordering tot erkenning van het eigendomsrecht
    • (‘verklaring voor recht’) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 359
    • Afdeling III Vordering tot afpaling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 360
    • Hoofdstuk VI. De horizontale uitgestrektheid van (onroerende) eigendom . . . ............................................ 361
    • Afdeling I Afsluiting van onroerende goederen. . . . . . . . . . . . . . 361
    • Afdeling II Afpaling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 364
    • . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 364
    • Minnelijke afpaling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 366
    • Gerechtelijke afpaling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 367
    • Afpaling en revindicatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 369
    • Afdeling III Grensoverschrijding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 371
    • Hoofdstuk VII. De verticale uitgestrektheid van (onroerende) eigendom . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 375
    • Afdeling I Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 375
    • Afdeling II De ruimte boven de grondoppervlakte. . . . . . . . . . . . 379
    • Afdeling III De ruimte onder het grondoppervlakte . . . . . . . . . . . 381
    • Hoofdstuk VIII. Privaatrechtelijke beperkingen op de uitoefening van het eigendomsrecht: rechtsmisbruik en verbod van bovenmatige........................................... 383
    • Afdeling I Algemeen: een incoherente eigendomsaansprakelijkheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 383
    • Afdeling II De toenemende rol van het rechtsmisbruik in het eigendomsrecht. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 386
    • Afdeling III De objectieve aansprakelijkheid van de bewaarder
    • voor een gebrekkige zaak of eigenaar van een ingestort
    • gebouw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 389
    • Afdeling IV De leer van burenhinder (verwijzing) . . . . . . . . . . . . . 390
    • Hoofdstuk IX. Bescherming van het eigendomsrecht tegen (ongeoorloofde) eigendomsinmenging . . ............................. 391
    • Afdeling I Overzicht van de relevante nationale en internationale
    • bepalingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 391
    • Afdeling II De structuur van artikel 1 eerste protocol bij het
    • EVRM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 397
    • Afdeling III Reikwijdte van de eigendomsbescherming: het eigendomsbegrip in het EVRM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 399
    • Afdeling IV Bescherming van het eigendomsrecht tegen eigendomsontnemingen (‘onteigeningen’). . . . . . . . . . . . . . . . . . 404
    • Formele of materie¨le onteigening . . . . . . . . . . . . . . . . . 404
    • Grondrechtelijke voorwaarden voor een geoorloofde
    • onteigening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 407
      • De onteigening moet een wettelijke grondslag hebben 407
      • De onteigening moet noodzakelijk zijn voor het algemeen nut . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 408
      • De onteigening moet sporen met het evenredigheidsbeginsel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 411
    • Afdeling V Bescherming van het eigendomsrecht tegen publiekrechtelijke eigendomsbeperkingen (‘wettelijke erfdienstbaarheden van openbaar nut’) . . . . . . . . . . . . . 415
    • Afdeling VI Bescherming van het eigendomsrecht in de Europese
    • Unie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 420
    • Hoofdstuk X. Conflict tussen het eigendomsrecht en andere grondrechten................................................ 423
    • Afdeling I Eigendomsrecht en recht op huisvesting. . . . . . . . . . . 424
    • Afdeling II Eigendomsrecht en vrijheid van meningsuiting . . . . . 427
    • Afdeling III Eigendomsrecht en vrijheid van mededinging. . . . . . . 429
    • Afdeling IV Eigendomsrecht en recht op eerbiediging van prive´-
    • . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 430
    • Afdeling V Eigendomsrecht en vrijheid van vereniging. . . . . . . . . 431
   
    • TITEL IV Mede-eigendom en onverdeeldheid . . . .............. 433
    • Hoofdstuk I. Basisbegrippen . . ............................. 435
    • Afdeling I Meervoudige eigendom versus mede-eigendom . . . . . 435
    • Afdeling II Mede-eigendom versus onverdeeldheid . . . . . . . . . . . 437
    • Afdeling III Zaakgemeenschap versus boedelgemeenschap . . . . . . 439
    • Hoofdstuk II. Algemeen regime van mede-eigendom: wettelijk kader en soorten . ............................................ 441
    • Hoofdstuk III. Toevallige mede-eigendom (‘gewone mede-eigendom’) . ................................................ 445
    • Afdeling I Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 445
    • Afdeling II Bevoegdheden van de deelgenoten . . . . . . . . . . . . . . . 447
    • Bevoegdheden van de deelgenoten op hun aandeel . . . . 447
    • Bevoegdheden van de deelgenoten op het onverdeelde
    • goed . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 449
    • Afdeling III Verplichtingen van de deelgenoten. . . . . . . . . . . . . . . 456
    • Afdeling IV Einde van de toevallige mede-eigendom . . . . . . . . . . . 457
    • Verdeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 457
    • Andere wijzen van bee¨indiging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 462
    • Hoofdstuk IV. Vrijwillige mede-eigendom. . . .................. 465
    • Afdeling I Algemene regels . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 465
    • Begripsomschrijving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 465
    • Toepassingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 465
    • Verdelingsmogelijkheid bij vrijwillige mede-eigendom . . 469
      • Conventionele mede-eigendom die dateert van na 1 september 2021 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 469
        • Vrijwillige mede-eigendom voor bepaalde duur . . 469
        • Vrijwillige mede-eigendom voor onbepaalde duur 470
      • Conventionele mede-eigendom die dateert van vo´o´r
    • 1 september 2021. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 473
    • Afdeling II Bijzondere toepassing: multi-eigendom (timesharing) . 478
    • Afdeling III Tontine: ‘quasi mede-eigendom’? . . . . . . . . . . . . . . . . 481
    • Hoofdstuk V. Gedwongen mede-eigendom . . .................. 485
    • Afdeling I Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 485
    • Afdeling II Rechten en plichten van de deelgenoten. . . . . . . . . . . 486
    • Afdeling III Einde van gedwongen mede-eigendom. . . . . . . . . . . . 489
    • Hoofdstuk VI. Appartementsrecht . ......................... 491
    • Afdeling I Situering en historiek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 491
    • Afdeling II Algemene uitgangspunten van het appartementsrecht. 494
    • Dualistisch stelsel van appartementsmede-eigendom . . . 494
    • Dwingend karakter van de appartementsregels . . . . . . . 495
      • Uitgangspunt: dwingend wettelijk kader . . . . . . . . . . 495
      • Uitzondering: vereenvoudigde (‘conventionele’) basisakte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 497
    • Uitschakeling van de natrekking (omkering van het eenheidsbeginsel). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 499
    • Afdeling III Het (ruime) toepassingsdomein van de appartementsbepalingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 500
    • Een onroerend goed waarop een gebouw of groep van
    • gebouwen is opgericht of kan worden opgericht . . . . . . 500
    • Het eigendomsrecht tussen de diverse delen van het gebouw of de groep is opgesplitst tussen meerdere personen 502
    • De (groep van) gebouw(en) is onverdeeld in private kavels en gemeenschappelijke delen . . . . . . . . . . . . . . . . . 503
      • Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 503
      • Absoluut gemene delen, relatief gemene delen en optioneel gemene delen in de basisakte . . . . . . . . . . . . . 504
      • Gemene delen bezwaard met een exclusief gebruiksrecht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 510
      • Gemeen deel of private kavel: is het glas halfvol of
    • halfleeg? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 513
    • Afdeling IV Complexe vastgoedprojecten tussen autonomie en unitarisme – de verschillende structureringsmogelijkheden
    • voor groepen van gebouwen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 515
    • Unitaire piste: ‘de betaler beslist’ als impliciete compartimentering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 516
    • Separatistische piste: erfdienstbaarheden tussen verschillende basisakten. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 519
    • Federale piste: de oprichting van deelvereniging . . . . . . 520
    • Afdeling V Akten van de appartementsmede-eigendom: basisakte,
    • reglement van mede-eigendom en reglement van interne orde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 529
    • Basisakte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 531
      • Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 531
      • Bepaling en wijziging van de kwotiteiten in de gemene
    • . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 532
      • Externe en interne erfdienstbaarheden . . . . . . . . . . . . 534
      • Eenzijdig wijzigingsrecht voor de bouwpromotor
    • (‘clause-promoteur’) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 536
    • Reglement van mede-eigendom . . . . . . . . . . . . . . . . . . 539
      • Beschrijving van de rechten en plichten van de medeeigenaars. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 539
      • De criteria en berekeningswijze van de verdeling van de
    • lasten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 543
      • . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 548
    • Reglement van interne orde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 550
    • Afdeling VI De rechtspersoonlijkheid van de vereniging van medeeigenaars. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 553
    • Algemeen: afzonderlijke rechtspersoonlijkheid . . . . . . . 553
    • Samenstelling van het vermogen van de VME. . . . . . . . 556
    • Waarborgen voor de invordering van de bijdragen van
    • individuele mede-eigenaars . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 558
      • Passieve hoofdelijkheid tussen de blote eigenaar en
    • . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 558
      • Wettelijk voorrecht van de VME . . . . . . . . . . . . . . . . 559
    • Afdeling VII Organen van de vereniging van mede-eigenaars . . . . . 561
    • De algemene vergadering van mede-eigenaars . . . . . . . . 561
      • Algemeen: organisatie en samenstelling . . . . . . . . . . . 561
      • Stemming op de algemene vergadering. . . . . . . . . . . . 567
      • Juridische betwisting van de beslissing van een algemene vergadering. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 572
    • De syndicus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 576
      • Aanstelling van de syndicus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 576
      • Duur van het mandaat van de syndicus . . . . . . . . . . . 578
      • Uitoefening van bevoegdheden door syndicus . . . . . . 579
    • De raad van mede-eigendom . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 585
    • De commissaris van de rekeningen . . . . . . . . . . . . . . . . 586
    • De voorlopige bewindvoerder. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 587
    • Afdeling VIII Procedurele aspecten van de appartementsmede-eigendom . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 589
    • Afdeling IX Eigendomsoverdracht van een kavel . . . . . . . . . . . . . 596
    • Precontractuele informatieplicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . 596
    • Informatieplicht bij notarie¨le akte. . . . . . . . . . . . . . . . . 598
 
    • TITEL V Burenrelaties . ................................. 603
    • Hoofdstuk I. Bovenmatige burenhinder. . . . . .................. 605
    • Afdeling I Grondslag van een foutloze aansprakelijkheidsvorm . 605
    • Grondslag voor de evenwichtsleer: een algemeen rechtsbeginsel en een wettelijke verankering. . . . . . . . . . . . . . 605
    • De evenwichtsleer als een foutloze maar niet objectieve
    • aansprakelijkheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 608
    • Afdeling II Preventieve en repressieve functie van de evenwichtsleer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 610
    • Preventieve functie van bovenmatige burenhinder . . . . 610
    • Repressieve functie van bovenmatige burenhinder. . . . . 611
    • Afdeling III Procedurele aspecten van de vordering uit bovenmatige burenhinder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 612
    • Bevoegde rechtbank . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 612
    • Verjaring van de vordering uit bovenmatige burenhinder 614
    • Afdeling IV Verhouding tussen burenhinder en foutaansprakelijkheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 615
    • Afdeling V Voorwaarden voor de evenwichtsleer. . . . . . . . . . . . . 618
    • Nabuurschap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 618
      • Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 618
      • Persoonlijke of zakelijke gebruiksrechten . . . . . . . . . 619
      • Bouwheer en aannemer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 622
    • Bovenmatigheid van de hinder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 625
    • Toerekenbaarheid van de hinder aan de buur . . . . . . . . 631
    • Afdeling VI Het suppletieve karakter van de wettelijke regeling
    • inzake burenhinder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 634
    • Afdeling VII Partijen in geval van overdracht . . . . . . . . . . . . . . . . 635
    • Afdeling VIII Hinder veroorzaakt door de overheid . . . . . . . . . . . . 636
    • Afdeling IX De invloed van het vergunningenstelsel op de evenwichtsleer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 640
    • Afdeling X Remedies in geval van bovenmatige burenhinder . . . . 642
    • Hoofdstuk II. Gemene afsluiting (‘mandeligheid’). .............. 647
    • Afdeling I Begripsomschrijving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 647
    • Afdeling II Ontstaan van mandeligheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 649
    • Conventionele mandeligheid. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 649
    • Mandeligheid door verkrijgende verjaring. . . . . . . . . . . 652
    • Gedwongen gezamenlijke oprichting van een gemene
    • afsluiting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 653
    • Gedwongen verkoop van mandeligheid . . . . . . . . . . . . 654
    • Gedwongen aankoop van mandeligheid . . . . . . . . . . . . 656
    • Afdeling III Rechten en plichten van de partijen . . . . . . . . . . . . . . 658
    • Rechten en plichten op het ogenblik van de gemeenmaking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 658
    • Rechten en verplichtingen tijdens de mandeligheid . . . . 659
      • Rechten inzake het aandeel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 659
      • Rechten inzake de gemene afsluiting . . . . . . . . . . . . . 660
      • Verplichtingen inzake de gemene afsluiting . . . . . . . . 662
    • Hoofdstuk III. Erfdienstbaarheden . ......................... 665
    • Afdeling I Begrip: een dubbele uitbreiding . . . . . . . . . . . . . . . . . 666
    • Afdeling II Rechtshistorische en rechtseconomische dimensie van
    • erfdienstbaarheden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 668
    • Afdeling III Wezenskenmerken van erfdienstbaarheden . . . . . . . . 670
    • Tot gebruik en nut van een heersend erf . . . . . . . . . . . . 670
    • Ten laste van een lijdend erf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 675
      • Klassieke vereiste . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 675
      • Versoepeling van dit ‘negatieve’ vereiste. . . . . . . . . . . 677
    • Heersend erf en lijdend erf hebben (in principe) een
    • andere eigenaar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 680
    • Sanctie in geval van miskenning van (e´e´n van) de wezenskenmerken: conversie in een persoonlijk recht . . . . 683
    • Afdeling IV Afbakening van erfdienstbaarheden tegenover andere
    • gebruiks- en genotsrechten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 685
    • Een specifiek en niet-exclusief gebruiksrecht als onderscheidingscriterium met andere gebruiksrechten?. . . . . . 685
      • In welke mate is het specifieke karakter van de gebruiksbevoegdheden een onderscheidend kenmerk? . . 685
      • In welke mate is het niet-exclusieve karakter van erfdienstbaarheden een onderscheidend kenmerk? . . . . . 687
      • Het nut voor een heersend erf als onderscheidend kenmerk? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 688
    • Aantrekkingskracht van de kwalificatie als erfdienstbaarheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 688
    • Erfdienstbaarheden als alternatief voor het appartementsrecht: een instrument voor de compartimentering
    • van gebouwencomplexen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 690
    • Erfdienstbaarheid (van overbouw) als alternatief voor
    • opstalrechten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 690
    • Afdeling V Typologie binnen de erfdienstbaarheden . . . . . . . . . . 697
    • Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 697
    • Private en openbare erfdienstbaarheden . . . . . . . . . . . . 697
    • Erfdienstbaarheden door menselijk handelen en door de
    • wet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 698
    • Zichtbare en niet-zichtbare erfdienstbaarheden . . . . . . . 698
    • Voortdurende en niet-voortdurende erfdienstbaarheden
    • (enkel voor oude erfdienstbaarheden) . . . . . . . . . . . . . . 699
    • Afdeling VI Ontstaan van erfdienstbaarheden. . . . . . . . . . . . . . . . 703
    • Door rechtshandeling. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 703
    • Door verkrijgende verjaring . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 707
    • Door bestemming door de eigenaar . . . . . . . . . . . . . . . 710
    • Door de wet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 713
    • Afdeling VII Rechten en plichten van partijen tijdens de erfdienstbaarheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 714
    • Werken noodzakelijk voor de uitoefening van de erfdienstbaarheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 714
    • Verminderingsverbod voor het lijdend erf . . . . . . . . . . . 718
    • Verzwaringsverbod voor het heersend erf . . . . . . . . . . . 722
    • Afdeling VIII Procesrechtelijke remedies . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 729
    • Afdeling IX Wettelijke erfdienstbaarheden . . . . . . . . . . . . . . . . . . 731
    • Water . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 732
      • . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 732
      • Regeling voor bronnen en waterlopen . . . . . . . . . . . . 734
      • . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 734
    • Afstanden van bouwwerken en beplantingen . . . . . . . . 735
      • Afstanden van vensters en muuropeningen. . . . . . . . . 735
      • Afstanden van beplantingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 740
    • Ingeslotenheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 745
      • Terminologie: overgang, uitweg, buurtweg, losweg,
    • jaagpad en voetweg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 745
      • Erfdienstbaarheid van uitweg (‘noodweg’) . . . . . . . . . 747
        • Begrip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 747
        • Materieelrechtelijke voorwaarden voor een uitweg 749
        • Procedure . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 754
        • Modaliteiten van de erfdienstbaarheid . . . . . . . . 756
        • Einde van de erfdienstbaarheid van uitweg . . . . . 758
      • Ladderrecht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 758
      • Afdeling X Wijzen van bee¨indiging van erfdienstbaarheden . . . . . 759
      • Algemene bee¨indigingswijzen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 759
        • ‘Eeuwigdurende’ karakter van erfdienstbaarheden . . . 759
        • Verbintenisrechtelijke bee¨indigingsgronden: ontbinding, enac, verlies van voorwerp en opzegging . . . . . . 760
        • Vervallenverklaring . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 761
        • . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 761
        • Gerechtelijke onteigening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 762
      • Bijzondere bee¨indigingswijzen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 764
        • Bevrijdende verjaring. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 764
        • Vermenging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 766
        • Verlies van nut . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 767
      • Afdeling XI Wettelijke erfdienstbaarheden van openbaar nut . . . . 771
      • . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 771
      • Toepassingen van openbare erfdienstbaarheden . . . . . . 774
      • Co-existentie tussen private erfdienstbaarheden en publiekrechtelijke eigendomsbeperkingen . . . . . . . . . . . . . 776
      • Analyse van frequente openbare erfdienstbaarheden . . . 778
        • Gemeentewegen en openbare erfdienstbaarheden van
      • doorgang . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 778
        • Nutsleidingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 784
      • TITEL VI Vruchtgebruik . . . ............................. 795
      • Hoofdstuk I. Algemeen . . ................................. 797
      • Afdeling I Wettelijke definitie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 797
      • Afdeling II Verhouding tussen de vruchtgebruiker en de blote eigenaar. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 799
      • Afdeling III Maatschappelijke betekenis van het vruchtgebruik. . . 802
      • Hoofdstuk II. Het recht van bewoning als variante van het recht van vruchtgebruik . . . . . ..................................... 805
      • Hoofdstuk III. Goederen waarop het recht van vruchtgebruik betrekking kan hebben ..................................... 807
      • Hoofdstuk IV. Duurtijd van het recht van vruchtgebruik . . . . . . . . . 809
      • Afdeling I Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 809
      • Afdeling II Vruchtgebruik ten voordele van rechtspersonen . . . . 812
      • Afdeling III Gezamenlijk vruchtgebruik: aanwas en verdeling . . . . 814
      • Afdeling IV Vruchtgebruik op het hoofd van een derde . . . . . . . . 818
      • Afdeling V Opvolgend en terugvallend vruchtgebruik . . . . . . . . . 820
      • Afdeling VI Eventueel vruchtgebruik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 823
      • Hoofdstuk V. Ontstaan van een vruchtgebruik . . . .............. 827
      • Afdeling I Conventioneel vruchtgebruik: voorbehoud of overdracht. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 827
      • Eenzijdige rechtshandelingen tot vestiging van een
      • vruchtgebruik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 827
      • Meerzijdige rechtshandelingen tot het vestigen, overdragen of voorbehouden van een vruchtgebruik. . . . . . . . . 828
      • Afdeling II Wettelijk vruchtgebruik. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 832
      • Afdeling III Vruchtgebruik door verkrijgende verjaring. . . . . . . . . 834
      • Hoofdstuk VI. Rechten en verplichtingen van de partijen. . . . . . . . . 835
      • Afdeling I Bevoegdheden van de vruchtgebruiker . . . . . . . . . . . 835
      • Bevoegdheden van de vruchtgebruiker op zijn recht van
      • vruchtgebruik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 835
      • Gebruiksbevoegdheden van de vruchtgebruiker op het
      • bezwaarde goed . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 836
        • Materie¨le daden van gebruik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 836
        • Daden van beheer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 840
      • Genotsbevoegdheden van de vruchtgebruiker op het bezwaarde goed. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 845
      • Beschikkingsbevoegdheden van de vruchtgebruiker op
      • het bezwaarde goed . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 847
      • Afdeling II Bevoegdheden van de blote eigenaar . . . . . . . . . . . . . 852
      • Afdeling III Verplichtingen van de vruchtgebruiker en de blote
      • eigenaar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 855
      • Verplichtingen van de partijen bij aanvang van het
      • vruchtgebruik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 855
      • Gezamenlijke verplichting tot behoud tijdens het vruchtgebruik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 858
      • Verzekeringsplicht van de vruchtgebruiker . . . . . . . . . . 859
      • Wederkerige verplichting tot herstelling tijdens het
      • vruchtgebruik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 860
        • Onderscheid tussen onderhouds- en herstellingsplicht. 860
        • Onderhoudsherstellingen ten laste van de vruchtgebruiker . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 862
      • I
        • Uitvoering van grove herstellingen . . . . . . . . . . . . . . 863
      • Lasten en correlatieve schulden . . . . . . . . . . . . . . . . . . 866
      • Hoofdstuk VII. Vruchtgebruik op bijzondere goederen .......... 869
      • Afdeling I Vruchtgebruik op verbruikbare goederen . . . . . . . . . 869
      • Afdeling II Vruchtgebruik op soortgoederen . . . . . . . . . . . . . . . 873
      • Afdeling III Vruchtgebruik op financie¨le instrumenten . . . . . . . . . 875
      • Afdeling IV Vruchtgebruik op schuldvorderingen . . . . . . . . . . . . 878
      • Afdeling V Vruchtgebruik op een feitelijke algemeenheid. . . . . . . 881
      • Afdeling VI Vruchtgebruik op intellectuele rechten . . . . . . . . . . . 885
      • Hoofdstuk VIII. Teruggaveplicht van de vruchtgebruiker . . . . . . . . 887
      • Hoofdstuk IX. Afbakening van vruchtgebruik tegenover andere gebruiksrechten. . . . . . ..................................... 889
      • Afdeling I Afbakening van vruchtgebruik tegenover huur. . . . . . 889
      • Afdeling II Afbakening van vruchtgebruik tegenover erfpacht en
      • opstal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 892
      • Hoofdstuk X. Einde van het vruchtgebruik . . .................. 893
      • TITEL VII Erfpacht . . . ................................. 895
      • Hoofdstuk I. Begripsomschrijving en actuele betekenis. .......... 897
      • Afdeling I Begripsomschrijving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 897
      • Afdeling II Actuele betekenis van het erfpachtrecht . . . . . . . . . . . 900
      • Gebruik van erfpacht bij publiek-private samenwerking 900
      • Gebruik van erfpacht als huisvestingsinstrument. . . . . . 901
      • Gebruik van erfpacht als zekerheidsinstrument . . . . . . . 904
      • Afdeling III Fiscale behandeling van het erfpachtrecht . . . . . . . . . 907
      • Hoofdstuk II. Duurtijd van het erfpachtrecht .................. 909
      • Afdeling I Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 909
      • Afdeling II Minimumduur van erfpacht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 911
      • Afdeling III Maximumduur van erfpacht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 914
      • Afdeling IV Verlenging en hernieuwing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 916
      • Hoofdstuk III. Afbakening van een recht van erfpacht tegenover andere gebruiksrechten . . ................................. 919
      • Afdeling I Erfpacht en huur. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 919
      • Afdeling II Erfpacht en verkoop . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 925
      • Afdeling III Erfpacht en vruchtgebruik. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 926
      • Afdeling IV Erfpacht en opstal (verwijzing) . . . . . . . . . . . . . . . . . 928
      • Hoofdstuk IV. Ontstaan van een recht van erfpacht . . . .......... 929
      • Afdeling I Overeenkomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 929
      • Afdeling II Verkrijgende verjaring. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 932
      • Inhoud
      • XXIV Goederenrecht – Wolters Kluwer
      • Hoofdstuk V. Voorwerp van het recht van erfpacht: onroerend goed uit zijn aard of door incorporatie . . ......................... 933
      • Hoofdstuk VI. Bevoegdheden van de erfpachter . . .............. 937
      • Afdeling I Beschikkingsbevoegdheid over het recht van erfpacht. 937
      • Afdeling II Gebruik en genot van het onroerend goed . . . . . . . . . 941
      • Afdeling III Beschikking over het onroerend goed . . . . . . . . . . . . 944
      • Hoofdstuk VII. Verplichtingen van de erfpachter . .............. 945
      • Afdeling I Gehoudenheid tot een vergoeding (‘canon’) . . . . . . . . 945
      • Afdeling II Herstellingsplicht van de erfpachter . . . . . . . . . . . . . . 949
      • Afdeling III Lasten van het onroerend goed . . . . . . . . . . . . . . . . . 951
      • Hoofdstuk VIII. Einde van erfpacht ......................... 953
      • Afdeling I Algemene bee¨indigingsgronden . . . . . . . . . . . . . . . . . 953
      • Ontbinding wegens niet-nakoming . . . . . . . . . . . . . . . . 953
      • Afstand . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 955
      • Vermenging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 955
      • Eenzijdige of wederkerige opzegging. . . . . . . . . . . . . . . 956
      • Opzegging in minnelijke overeenstemming . . . . . . . . . . 956
      • Onteigening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 957
      • Vervallenverklaring . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 958
      • Afdeling II Gevolgen van de bee¨indiging van de erfpacht. . . . . . . 960
      • Gevolgen in de verhouding tussen erfpachter en erfpachtgever . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 960
      • Gevolgen in de verhouding tot derden . . . . . . . . . . . . . 962
      • TITEL VIII Recht van opstal ............................. 965
      • Hoofdstuk I. Omschrijving . . . ............................. 967
      • Hoofdstuk II. Mogelijke grondslagen voor eigendomsstapeling naar Belgisch recht . . . . . ..................................... 971
      • Afdeling I Geen verzaking aan de natrekking buiten de wettelijk
      • erkende gevallen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 971
      • Afdeling II Opstal en appartementsmede-eigendom als parallelle
      • instrumenten voor eigendomssplitsing . . . . . . . . . . . . 975
      • De verhouding tussen het opstalrecht en de appartementsmede-eigendom . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 975
      • Welke kwalificatie heeft de eigendomssplitsing als partijen deze niet hebben benoemd? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 978
      • Hoofdstuk III. Ontstaan van een opstalrecht. .................. 981
      • Afdeling I Overeenkomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 981
      • Vestiging of voorbehoud van het recht van opstal . . . . 981
      • Stilzwijgende vestiging van een opstalrecht . . . . . . . . . 982
      • Afdeling II Verkrijgende verjaring . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 985
      • Afdeling III Wet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 987
      • Inhoud
      • Wolters Kluwer – Goederenrecht XXV
      • Hoofdstuk IV. Accessoir opstalrecht ......................... 989
      • Hoofdstuk V. Bevoegdheid tot het vestigen van een opstalrecht . . . . 995
      • Hoofdstuk VI. Voorwerp van het opstalrecht .................. 999
      • Afdeling I Het volume als voorwerp van het opstalrecht . . . . . . 999
      • Afdeling II Enkel zelfstandige volumes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1005
      • Afdeling III Afbakening van het volume: algemene opstalrechten
      • en (semi-)bijzondere opstalrechten . . . . . . . . . . . . . . . 1006
      • Hoofdstuk VII. Duurtijd van het opstalrecht. .................. 1009
      • Afdeling I Algemene regel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1009
      • Afdeling II Eeuwigdurend opstalrecht in uitzonderingsgevallen . . 1012
      • . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1012
      • Eeuwigdurende opstalrechten ten voordele van openbaar
      • domein . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1015
      • Opstalrechten die accessoir zijn aan een erfdienstbaarheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1017
      • Opstalrechten voor heterogene complexen met zelfstandige volumes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1017
      • Declaratieve werking van de nieuwe wet voor eeuwigdurende opstalrechten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1021
      • Hoofdstuk VIII. Rechten en plichten van de opstalhouder . . . . . . . . 1025
      • Afdeling I Bevoegdheden inzake zijn recht . . . . . . . . . . . . . . . . . 1025
      • Afdeling II Bevoegdheden inzake het volume . . . . . . . . . . . . . . . 1026
      • Hoofdstuk IX. Einde van het opstalrecht. . . . .................. 1029
      • Afdeling I Algemene bee¨indigingsgronden . . . . . . . . . . . . . . . . . 1029
      • Bevrijdende verjaring . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1029
      • Conventionele bee¨indiging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1030
      • Ontbindend beding en ontbindende voorwaarde . . . . . . 1030
      • Vervallenverklaring . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1031
      • Gerechtelijke onteigening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1031
      • Afdeling II Bijzondere bee¨indigingsgrond: verlies van ieder nut . . 1034
      • Afdeling III Gevolgen van bee¨indiging van het opstalrecht . . . . . . 1035
      • Hoofdstuk X. Afbakening van het opstalrecht tegenover andere gebruiksrechten . . . . . ..................................... 1039
      • Afdeling I Afbakening van erfpacht en opstal . . . . . . . . . . . . . . 1039
      • Afdeling II Afbakening van opstal en vruchtgebruik . . . . . . . . . . 1041
      • Afdeling III Afbakening tussen opstal en huur . . . . . . . . . . . . . . . 1042
      • TITEL IX Ontstaan, overdracht en tenietgaan van zakelijke rechten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1043
      • Hoofdstuk I. Oorspronkelijke en afgeleide wijzen van verkrijging . . 1045
      • Hoofdstuk II. Oorspronkelijke wijze van verkrijging . . .......... 1049
      • Afdeling I Verkrijgende verjaring: de algemene bezitsleer . . . . . . 1049
      • Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1049
      • Het juridische begrip van bezit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1051
        • Wat is juridisch ‘bezit’? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1052
        • Juridische kwalificatie van het bezit . . . . . . . . . . . . . . 1054
        • Onderscheid tussen bezit en detentie . . . . . . . . . . . . . 1055
      • Niet-wezenlijke kenmerken van bezit . . . . . . . . . . . . . . 1059
        • Deugdelijkheid van het bezit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1059
        • Goede trouw of kwade trouw van de bezitter. . . . . . . 1064
      • Voorwerp van bezit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1066
      • Ontstaan, overdracht en uitdoving van bezit. . . . . . . . . 1069
        • Overdracht van bezit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1069
        • Uitdoving van bezit. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1073
      • Bezitsvoeging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1073
      • Afdeling II Verkrijgende verjaring van roerende en onroerende
      • zakelijke rechten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1076
      • Inleiding: oud en nieuw recht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1076
      • Sociale, economische en maatschappelijke rechtvaardiging voor de verkrijgende verjaring. . . . . . . . . . . . . . . . 1077
      • Schorsing en stuiting van de termijn voor verkrijgende
      • verjaring . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1080
      • Afstand van verkrijgende verjaring . . . . . . . . . . . . . . . 1081
      • Verkrijgende verjaring van onroerende goederen. . . . . . 1083
        • Inleiding: band tussen de verkrijgende verjaring en het
      • hypotheekstelsel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1083
        • Voorwaarden en termijn voor verkrijgende verjaring . 1085
          • Voorwaarden voor verkrijgende verjaring na dertig
        • . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1085
          • Voorwaarden voor verkorte verjaring na tien jaar 1085
        • Verkrijgende verjaring van roerende goederen. . . . . . . . 1089
          • Uitgangspunt voor de bescherming van bezit bij roerende goederen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1089
          • Voorwaarden voor artikel 3.28 BW . . . . . . . . . . . . . . 1093
            • Alle roerende goederen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1093
            • Enkel de verkrijger te goeder trouw . . . . . . . . . . 1097
            • Enkel de verkrijger onder bezwarende titel . . . . . 1098
            • Ongestoord en ondubbelzinnig bezit . . . . . . . . . . 1099
            • Geen bijzondere bescherming voor verkrijgers op
          • een ‘markt’ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1099
            • Werking van de verkrijgende werking van de bezitsbescherming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1100
              • Vrijwillig bezitsverlies door de eigenaar . . . . . . . . 1100
              • Onvrijwillig bezitsverlies door de eigenaar . . . . . . 1103
            • Gevolgen van verkrijgende verjaring . . . . . . . . . . . . . . 1105
              • Vaststelling van de verkrijgende verjaring . . . . . . . . . 1105
              • Terugwerkende kracht. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1107
            • Andere gevolgen van bezit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1108
              • Bewijsfunctie van bezit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1108
              • Bezitsvorderingen voor onroerende goederen . . . . . . . 1109
              • Bezit te goeder trouw verleent recht op de vruchten van
            • een goed . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1114
            • Afdeling III Zaakvorming of specificatio.................... 1118
            • . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1118
            • Wettelijke regeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1120
            • Afdeling IV Het ‘vinden’ van goederen als oorspronkelijke wijze
            • van eigendomsverkrijging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1124
            • Verplichtingen van de partijen (vinder/gemeente/eigenaar) bij het vinden van goederen . . . . . . . . . . . . . . . . 1124
            • Eigendomstoewijzing van het gevonden goed . . . . . . . . 1127
            • Bijzondere regimes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1130
              • Scheepswrakken (of hun inhoud). . . . . . . . . . . . . . . . 1130
              • Niet-opgehaalde zaken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1131
              • Slapende banktegoeden, bankkluizen, enz. . . . . . . . . 1132
            • Hoofdstuk III. Overdracht van zakelijke rechten . .............. 1133
            • Afdeling I Algemene voorwaarden inzake overdracht van zakelijke rechten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1133
            • . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1133
            • Eerste voorwaarde: geldige verbintenisrechtelijke titel . . 1134
            • Tweede voorwaarde: juridische levering . . . . . . . . . . . . 1134
            • Derde voorwaarde: beschikkingsbevoegdheid . . . . . . . . 1135
              • Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1135
              • Toepassing: daden van beschikking door een beperkt
            • zakelijk gerechtigde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1136
              • Uitzonderlijke mogelijkheid tot overdracht of vestiging
            • van een zakelijk recht buiten de eigen bevoegdheid . . 1138
              • Sanctie voor beschikkingsonbevoegdheid . . . . . . . . . . 1139
            • Vierde voorwaarde: zakenrechtelijke overdraagbaarheid 1140
            • Afdeling II Grondslagen voor het overdrachtsstelsel in het Belgische recht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1142
            • Eerste algemeen uitgangspunt: causaal stelsel van overdracht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1142
            • Tweede algemeen uitgangspunt: monistisch (‘fictief dualistisch’) stelsel van overdracht . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1143
              • Klassiek uitgangspunt: consensualisme van het overdrachtsstelsel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1143
              • Consensualisme als fictief leveringssysteem . . . . . . . . 1148
              • Toepassingsgevallen van de juridische leveringsplicht
            • naar Belgisch recht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1150
            • Afdeling III Derdenbescherming als uitzondering op het vereiste
            • van consensualisme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1154
            • Derdenbescherming bij de overdracht van roerende goederen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1154
            • Derdenbescherming bij de overdracht van onroerende
            • goederen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1158
              • Algemeen: naar een modern vastgoedinformatiesysteem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1158
            • Welke akten moeten in de hypothecaire registers worden overgeschreven? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1161
              • Akten houdende vestiging, overdracht of vaststelling van onroerende zakelijke rechten . . . . . . . . . . . 1162
              • Afstand van onroerende zakelijke rechten . . . . . . 1162
              • Wettelijke verkrijging van onroerende zakelijke
              • rechten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1163
                • Voorkeur-, voorkoop- en optierechten. . . . . . . . . 1165
                • Lange huurovereenkomsten. . . . . . . . . . . . . . . . . 1166
                • Verkrijging ter zake des doods . . . . . . . . . . . . . . 1168
                • In kracht van gewijsde gegane vonnissen of arresten
              • die gelden als titel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1171
                • Wie kan zich op de afwezigheid van overschrijving
              • beroepen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1171
                • Bescherming van rechtmatig vertrouwen tegen de beschikkingsonbevoegdheid van de overdrager . . . . . . . 1176
                  • Klassieke uitgangspunt: negatieve werking van de
                • hypotheekregisters . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1176
                  • Eerste correctie: bescherming van het rechtmatig
                • vertrouwen door de (recente) rechtspraak . . . . . . . . 1178
                  • Tweede correctie: bescherming van het rechtmatig
                • vertrouwen in de wetgeving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1181
                  • Beperking van het rechtmatige vertrouwen door de
                • kantmelding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1182
                • Derdenbescherming bij de overdracht van schuldvorderingen op naam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1185
                • Derdenbescherming bij de overdracht van aandelen op
                • naam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1187
                • Hoofdstuk IV. Tenietgaan van zakelijke rechten. . .............. 1189
                • Afdeling I Natrekking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1189
                • . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1189
                • Onroerende natrekking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1191
                  • Algemeen: het dubbele eigendomsvermoeden van natrekking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1191
                  • Zakenrechtelijke dimensie van de (verticale) onroerende natrekking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1191
                  • Verbintenisrechtelijke dimensie van de (verticale) onroerende natrekking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1192
                  • Natrekking en openbaar domein . . . . . . . . . . . . . . . . 1194
                  • Uitzonderingen op de onroerende natrekking . . . . . . 1197
                • Bijzondere vormen van natrekking . . . . . . . . . . . . . . . . 1199
                  • Roerende natrekking. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1199
                  • Natuurlijke natrekking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1200
                  • Horizontale natrekking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1201
                • Afdeling II Algemene wijzen van tenietgaan van zakelijke rechten 1203
                • Het tenietgaan van het recht van een rechtsvoorganger 1203
                • Tenietgaan van het voorwerp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1204
                • Tenietgaan van de verbintenisrechtelijke titel . . . . . . . . 1204
                • Inhoud
                • Wolters Kluwer – Goederenrecht XXIX
                • Gerechtelijke onteigening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1205
                  • Onteigening van het zakelijk recht . . . . . . . . . . . . . . . 1206
                  • Onteigening van het voorwerp van het zakelijk recht . 1209
                • Afstand van het zakelijk recht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1211
                • Afdeling III Algemene wijzen van tenietgaan van zakelijke gebruiksrechten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1216
                • Verstrijken van de duurtijd van het zakelijk recht . . . . . 1216
                • Niet-uitoefening van het zakelijk recht gedurende dertig
                • . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1216
                • Vermenging van hoedanigheden . . . . . . . . . . . . . . . . . 1217
                • Vervallenverklaring . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1218
                • Afdeling IV Gevolgen van het tenietgaan van zakelijke rechten:
                • absolute en relatieve wijzen van tenietgaan . . . . . . . . 1222
                • Bijlage . . . ............................................ 1225
                • Concordantietabel . ..................................... 1227
                • Trefwoordenregister ..................................... 1235

Paginanummer

Nieuwe zoekopdracht

Generic filters
Uitleenbaar
Ja
Nee
Jaartal
Filter by Type
Monografie
Reeks
Tijdschrift