Intelligent contracteren – 2024

Het precontractueel gebruik van systemen op basis van artificiële intelligentie

Beschrijving

Auteur:

Type werk:

Uitgever: , 2023

Aantal pagina's: P. 825

Barcode: GT00011280

ISBN: 9789403030913

Beschikbaar: ja

Uitleeninformatie

Deel van:

Aantal exemplaren: 1

Uitleenbaar: Nee

Plaatskenmerk:

  • INFO 1 HERB 2023

Korte inhoud:

Inhoudstabel:

  • Woord vooraf V Dankwoord IX Deel I: Onderzoeksopzet 1 Hoofdstuk I. Probleemstelling 3 Hoofdstuk II. Onderzoeksvragen 7 Hoofdstuk III. Methodologie 9 Afdeling I. Algemeen 9 Afdeling II. Rechtsstelselkeuze en gehanteerde criteria 10 Afdeling III. Structuur 12 Deel II: AI-systemen 13 Hoofdstuk I. Concept artificiële intelligentie 15 Afdeling I. Begrip 16 § 1.Moderne begripsinvulling: autonomie 16 § 2.Technologieneutraal 16 § 3.Geen antropocentrisme 17 Afdeling II. Bouwstenen: algoritmes 20 Afdeling III. Onderscheidscriterium: autonomie 21 § 1.Begrip 21 § 2.Machinaal leren als illustratie 24 § 3.Alternatieve indeling: sterk vs. zwak 26 Afdeling IV. Machinaal leren 29 § 1.Algemeen 29 § 2.Types machinaal leren 32 A. Gecontroleerd leren 32 1. Concept 32 2. Werking 34 a. Algemeen 34 b. Technisch 34 i. Regressie 35 XIV Wolters Kluwer Inhoud ii. Classificatie 37 iii. Uitdagingen 39 3. Bijzonderheden 41 B. Ongecontroleerd leren 42 1. Concept 42 2. Werking 43 a. Algemeen 43 b. Technisch 44 3. Bijzonderheden 45 C. Versterkend leren 45 1. Concept 45 2. Werking 47 a. Algemeen 47 b. Technisch 47 3. Bijzonderheden 51 D. Andere indeling: neurale netwerken 52 Hoofdstuk II. Juridische relevantie artificiële intelligentie 57 Afdeling I. Disruptieve technologische toepassing 57 Afdeling II. Meerwaarde AI 60 Afdeling III. Toepassingen 63 § 1.Algemeen 63 § 2.Contractueel 66 Hoofdstuk III. Uitdagende eigenschappen AI-systemen 71 Afdeling I. Onwenselijke resultaten 71 § 1.Meergelaagd begrip 71 § 2.Soorten 72 § 3.Onderscheid met menselijke handelingen 77 Afdeling II. Zwarte doos en verklaarbaarheid 78 A. Zwarte doos 79 B. Verklaarbaarheid 85 1. Notie 85 2. Werking 89 3. Noodzaak en/of meerwaarde 92 Afdeling III. Onvoorspelbaarheid 96 Hoofdstuk IV. Regulering van AI-systemen 99 Hoofdstuk V. Besluit 105 Intelligent contracteren XV Inhoud Deel III: Ondersteunende inzet AI-systemen 109 Hoofdstuk I. Algemeen 111 Hoofdstuk II. Precontractuele aansprakelijkheid voor AI-systemen 113 Afdeling I. Schadevereiste 115 Afdeling II. Foutvereiste 116 § 1.Subjectieve component 116 § 2.Objectieve component 119 A. Specifieke rechtsnorm 119 B. Zorgvuldigheidsnorm 121 1. Algemeen 121 2. Risico’s en zorgvuldigheid 130 a. Algemeen 130 b. Beoordeling risico’s 132 i. Naar de partijen 132 ii. Naar het risico zelf 135 iii. Risicobeheersing 138 iv. Naar de schade 139 c. Risicoaanvaarding 140 i. Algemeen 140 ii. Risicoaansprakelijkheid? 144 iii. Besluit 146 d. Toepassing bij AI-systemen 147 i. Algemeen 147 ii. Relevante deskundigheid 148 iii. Menselijke deskundigen als maatstaf 149 iv. Risicobeheersing in een AI-context 149 iv.1. Algemeen 149 iv.2. Testing 151 iv.3. Verklaarbaarheid 152 e. Kritiek 155 Afdeling III. Oorzakelijk verband 159 § 1.Algemene uitdaging bij AI-systemen 159 § 2.Verlies van een kans 163 A. Kans als schade 163 B. Omvang van de kansschade 167 1. Algemeen 167 2. Toepassing op AI-systemen 170 C. Proportionele aansprakelijkheid 174 XVI Wolters Kluwer Inhoud Afdeling IV. Bewijslast bij AI-systemen 175 § 1.Zorgvuldigheidsnorm 175 A. Algemeen 175 B. Belang registratie en verklaarbaarheid 177 C. Meerwaarde certificaten en standaarden 177 1. Genuanceerde impact certificaten 177 a. Algemeen 177 b. Bij AI-systemen 178 2. Standaardisering 179 § 2.Schade en oorzakelijk verband 179 Afdeling V. Besluit 180 Hoofdstuk III. Inzet als informatiebron door partij zelf 187 Afdeling I. Dwalingsfiguur: begrip 187 Afdeling II. Gevolg 190 Afdeling III. Toepassingsvereisten 191 § 1.Algemeen 191 § 2.Verkeerde voorstelling van de werkelijkheid 192 A. Onderscheiden situaties? 193 B. Relativering van het onderscheid 200 § 3.Belang van het element waarover gedwaald werd 201 A. Algemeen 201 1. Ratio 201 2. Minimumbelang element 201 a. Algemeen 201 b. Kenbaarheid bij wederpartij 205 3. Bovengrens belang element 207 B. Toepassing: motieven, prijs en eigen prestatie 214 § 4.Impact goede of kwade trouw wederpartij 220 § 5.Verschoonbaarheidsvereiste 221 A. Criterium 225 B. Potentiële grondslagen 230 1. Wilsleer 230 a. Begrip 230 b. Gevolg 232 c. Evaluatie 233 2. Buitencontractuele aansprakelijkheidsleer 237 a. Begrip en gevolg 237 b. Evaluatie 239 c. Alternatieve invulling? 246 Intelligent contracteren XVII Inhoud d. Inzichten vanuit de buitencontractuele aansprakelijkheid 250 e. Besluit 252 3. Verbod van rechtsmisbruik 252 a. Criterium en gevolg 254 b. Rechtsmisbruik als grondslag voor het verschoonbaarheidsvereiste? 259 4. Vertrouwensleer 263 a. Wiens vertrouwen? 264 b. Vertrouwen van de wederpartij 265 c. Vertrouwen van de dwalende partij 266 5. Het meer fundamentele vertrouwensbeginsel 267 a. Begrip 267 b. Grondslag dwaling? 271 c. Naar een erkenning van de prominente plaats van de goede trouw 273 Afdeling IV. Dwaling als wilsbeschermingsmechanisme? 277 § 1.Dwalingsfiguur beschermt werkelijke wil niet 277 § 2.Dwalingsfiguur als evenwichtsoefening verwachtingen (vertrouwen) 278 A. Verschoonbaarheidsvereiste 279 B. Kenbaarheidsvereiste 286 C. Toepassingsgebied 287 Afdeling V. Impact externe informatie 287 § 1.Informatie van de wederpartij 288 A. Informatielasten bij dwaling 289 B. Informatieplichten en dwaling 291 1. Impact op informatielast dwalende partij 291 2. Impact op verschoonbaarheid 293 § 2.Extern advies 296 A. Gradatieverschil naar oorsprong 296 B. Gradatieverschil t.a.v. informatie van wederpartij 297 § 3.Concretisering verschoonbaarheid naar relatieve kennis 299 A. Algemeen 299 B. Relevante kennis behoort redelijkerwijze niet tot kennissfeer dwalende partij 300 C. Relevante kennis behoort redelijkerwijze wél tot kennisof ervaringssfeer van de dwalende partij 304 Afdeling VI. Moduleren vereisten 305 XVIII Wolters Kluwer Inhoud § 1.Algemeen 305 § 2.Conventioneel 306 A. Een verkeerde voorstelling van de werkelijkheid 308 B. Belang element waarover wordt gedwaald 309 C. Goede trouw dwalende partij 310 Afdeling VII. Toepassing op adviserende AI-systemen 310 § 1.Algemeen 310 § 2.Vergissingsvereiste 311 § 3.Belangvereiste 312 § 4.Verschoonbaarheid 314 A. Vertrouwen op output 314 B. Verantwoordelijkheid voor output 318 § 5.Moduleren vereisten 319 § 6.Besluit 319 Hoofdstuk IV. Inzet als informatiebron door wederpartij 321 Afdeling I. Incorrecte of misleidende informatieverstrekking 322 § 1.Dwalingsregime 322 § 2.Bedrog 324 A. Toepassingsvereisten 326 1. Kunstgreep 326 a. Deelcomponenten 326 i. Materieel element 326 ii. Moreel element 333 b. Foutief karakter 340 2. Opwekken dwaling 341 3. Toerekenbaar aan wederpartij 343 4. Doorslaggevend karakter 346 a. Algemeen 346 b. Ernst 351 5. Verschoonbaarheid? 352 a. Afwijzing 352 b. Impact eigen verantwoordelijkheid bedrogen partij 356 B. Gevolg 360 C. Toepassing bedrog bij gebruik AI-systemen 363 1. Algemeen 363 2. Kunstgreep 363 a. Materieel 363 b. Moreel 364 i. AI-chatbots 364 Intelligent contracteren XIX Inhoud ii. AI-powered nudging 368 iii. Advies door AI-systeem aan ‘bedriegende’ partij 369 3. Toerekenbaarheid 370 4. Eigen verantwoordelijkheid wederpartij 370 5. Transparantie 372 6. Besluit 373 Afdeling II. Verstoring van het contractuele evenwicht 375 § 1.Informatie-asymmetrie 376 § 2.Misbruik van omstandigheden 382 A. Toepassingsvereisten 388 1. Kennelijk onevenwicht 392 a. Algemeen 392 b. Beoordeling 396 2. Misbruik van zwakkere positie 398 a. Zwakkere positie 399 i. Algemeen 399 ii. Lichtzinnigheid 407 b. Misbruik 410 i. Ratio 410 ii. Invulling 411 ii.1. Algemeen 411 ii.2. Subjectieve component 415 3. Toerekenbaar aan wederpartij 419 4. Impact op wilsverklaring 419 B. Gevolg 421 § 3.Toepassing misbruik van omstandigheden bij gebruik AI-systemen 424 A. Algemeen 424 B. Kennelijk onevenwicht 425 C. Zwakkere positie 426 D. Misbruik van zwakkere positie 427 1. Algemeen 427 2. Recommender systems (price steering) & behavioral targeting 428 3. Individuele prijszetting 429 E. Toerekenbaarheid 431 F. Impact op wilsuiting 432 G. Besluit 432 XX Wolters Kluwer Inhoud Deel IV: Autonome inschakeling AI-systemen 437 Hoofdstuk I. Algemeen 439 Hoofdstuk II. Traditionele invulling totstandkoming van overeenkomsten 441 § 1.Theoretisch kader 441 § 2.Wilsleer 447 A. Voorrang werkelijke wil 447 B. Geen voorrang wilsverklaring 450 § 3.Gecorrigeerde wilsleer 452 Hoofdstuk III. De vertrouwensleer 461 Afdeling I. Situering 461 § 1.Oorsprong rechtsfiguur 463 § 2.Afbakening als afzonderlijke rechtsfiguur 465 A. Algemeen 465 B. Theoretische verfijning 466 § 3.Vertrouwensleer inter partes 467 A. Probleemstelling 467 B. Toepassing vertrouwensleer inter partes 468 § 4.Relevante belangen 473 Afdeling II. Toepassingsvereisten 475 § 1.Schijn of vertrouwen 476 A. Schijnvertegenwoordiging 482 B. Inter partes 483 § 2.Goede trouw: legitimiteit van vertrouwen 483 A. Algemeen 483 B. Beoordeling 489 1. Concreet in het licht van onderzoekslast 489 2. Rol vermoeden goede trouw 498 § 3.Toerekenbaarheid 499 A. Afzonderlijk vereiste 502 1. Betwisting 502 2. Aanvaarding 507 B. Invulling 507 1. Objectieve component 511 a. Begrip 511 b. Meerwaarde 512 2. Subjectieve component 515 a. Algemeen 515 b. Mogelijke invullingen 518 Intelligent contracteren XXI Inhoud i. Indringend: via voorzienbaarheid gevolgen 518 i.1. Band met algemene zorgvuldigheidsnorm 519 i.2. Nadelen 521 ii. Gematigd: zonder koppeling aan de gevolgen 522 § 4.Positief belang 525 A. Algemeen 525 B. Kritische evaluatie 526 § 5.Subsidiariteit 529 A. Subsidiariteit ten aanzien van wettelijke bepalingen? 529 B. Impact wettelijke bepalingen 531 Afdeling III. Gevolg vertrouwensleer 532 § 1.Personeel toepassingsgebied 533 A. Schijnvertegenwoordiging 533 B. Tweepartijenverhouding 536 § 2.Gevolg 538 A. Positief belang 538 B. Tegenwerpelijkheid wilsverklaring 539 1. Inter partes 540 2. Schijnvertegenwoordiging 543 a. Vertegenwoordiging leidt ook zonder bevoegdheid tot rechtshandeling 543 b. Impact: opheffen aantasting 548 Afdeling IV. Grondslag vertrouwensleer 552 § 1.Error communis facit ius 553 § 2.Beginsel van de goede trouw en rechtszekerheidsbeginsel 554 § 3.Buitencontractuele aansprakelijkheid 557 A. Traditionele opvatting en evaluatie 557 B. Algemene zorgvuldigheidsnorm 557 1. Risicoaanvaarding/risicoaansprakelijkheid 563 2. Aansprakelijkheid voor aangestelden 566 3. Actuele rol buitencontractueel aansprakelijkheidsrecht 568 a. Algemeen 568 b. Naar een gedeelde grondslag? 570 § 4.Bedrog 571 § 5.Rechtsmisbruik 572 § 6.Autonome rechtsgrond 574 A. Autonoom 574 B. Als quasi-contract 578 XXII Wolters Kluwer Inhoud Hoofdstuk IV. Centrale(re) rol vertrouwensleer 579 Afdeling I. Belgisch overeenkomstenrecht als vertrouwensleer 579 § 1.Kritiek op wilsleer 579 A. Praktische onwerkbaarheid 579 B. Gebrek aan grondslag 584 C. Autonome functie consensualisme 591 D. Gecorrigeerde wilsleer als vermomde vertrouwensleer 596 § 2.Naar een centrale(re) vertrouwensleer 599 Afdeling II. Wenselijkheid vertrouwensleer naar Belgisch recht 600 § 1.Algemene voorwaarden 601 A. Tekortkomingen wilsleer 601 B. Meerwaarde vertrouwensleer 606 § 2.Dwalingsfiguur 607 A. ‘Gewone’ dwaling 607 B. Verhinderende dwaling/misverstand 608 1. Tekortkomingen wilsleer 608 2. Meerwaarde vertrouwensleer 608 § 3.Algemene wil 609 Afdeling III. De bindende kracht van vertrouwen bij eenzijdige wilsverklaringen 610 § 1.Veruitwendiging vertrouwensleer 612 § 2.Toepassingsvereisten 614 A. Algemeen 614 B. Bestaan verklaring 615 1. Passieve wilsverklaring 616 a. Wilsverklaring door stilzwijgen 616 b. Afbakening begrip ‘stilzwijgende verklaring’ 622 c. Naar een modern ‘omstandigheidsvereiste’ 628 2. Interpretatie verklaring 629 C. Vrijheid of toerekenbaarheid verklaring 639 Afdeling IV. Vertrouwensleer als afzonderlijke rechtsfiguur? 641 § 1.Inter partes 641 § 2.Schijnvertegenwoordiging 642 Afdeling V. Rol werkelijke wil 649 § 1.Algemeen 649 § 2.Toestemming 649 A. Begripsinvulling 649 1. Algemeen 649 2. Geen geldigheid als bestaansvereiste 651 Intelligent contracteren XXIII Inhoud B. Toestemmingsgebreken 653 1. Terminologie 653 2. Toepassingsgebied 654 a. Wilsverklaringen 654 b. Vertrouwen in wilsverklaring 655 § 3.Wilscomponenten 658 A. Voorwerp vertrouwen 658 B. Fundamentelere rol wil 660 1. Handelingswil 660 2. Overige wilscomponenten 663 C. Rol wilsautonomie 665 Hoofdstuk V. Contractsluiting door AI-systemen 667 Afdeling I. AI-rechtssubjectiviteit? 669 Afdeling II. AI-systeem als middel 675 § 1.Algemeen 675 § 2.Niet-transparant gebruik van AI-systeem 685 § 3.Transparant gebruik van AI-systeem 686 § 4.Tussenbesluit 687 Afdeling III. Beoordeling geldigheidsregime 688 § 1.Dwalingsfiguur 688 A. Voor de AI-gebruiker 688 1. Vergissingsvereiste 689 2. Verschoonbaarheidsvereiste 691 3. Kenbaarheid en doorslaggevend karakter 692 B. Voor de wederpartij 694 C. Tussenbesluit 695 § 2.Bedrog 695 A. Door de AI-gebruiker 695 B. Door de wederpartij 696 § 3.Misbruik van omstandigheden 698 A. Door de AI-gebruiker 698 B. Door de wederpartij 699 Afdeling IV. Besluit 700 Deel V: Algemeen besluit 705 Hoofdstuk I. Onderzoeksopzet 707 Hoofdstuk II. Technische achtergrond 709 XXIV Wolters Kluwer Inhoud Hoofdstuk III. Vigerend juridisch regime 713 § 1.Ondersteunende inzet AI-systemen 713 A. Aansprakelijkheidsregime 713 B. Geldigheidsregime bij eigen AI-systeem 717 C. Geldigheidsregime bij AI-systeem van wederpartij 720 § 2.Autonome inzet AI-systemen 724 A. Rol werkelijke wil 724 B. Kwalificatie AI-systeem 727 C. Bescherming systeemgebruiker 728 1. Totstandkomingsregime 728 2. Toestemmingsgebreken 728 D. Bescherming wederpartij 730 Hoofdstuk IV. Kritische evaluatie 733 Afdeling I. Aansprakelijkheidsregime 733 Afdeling II. Totstandkomingsregime 737 Afdeling III. Geldigheidsregime 737 Hoofdstuk V. Slotbeschouwing: Behoefte aan hervorming? 741 Literatuurlijst 74

Paginanummer

Nieuwe zoekopdracht

Search
Generic filters
Uitleenbaar
Ja
Nee
Jaartal
Filter by Type
Monografie
Reeks
Tijdschrift