Voorwoord
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . v
Hoofdstuk 1.
De maatschap in essentie
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
Afdeling I. Begrip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1
Afdeling II. Instrument van vermogensplanning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
Hoofdstuk 2.
Oprichting van de maatschap
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
Afdeling I. Partijen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
§ 1. Het principe van meerhoofdigheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
§ 2. Hypothese van minderjarigheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
§ 3. Hypothese van wilsonbekwaamheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
Afdeling II. Notariële versus onderhandse oprichting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
Afdeling III. Duur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
Afdeling IV. Inbreng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
§ 1. Aandachtspunten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
§ 2. Bijkomende inbreng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
§ 3. Fiscale gevolgen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
Afdeling V. Aandeelhouderschap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
§ 1. Stemrecht en winstverdeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
§ 2. Overdraagbaarheid van de aandelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
Hoofdstuk 3.
Bestuur van de maatschap
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
Afdeling I. Benoeming en ontslag van de zaakvoerder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
§ 1. Benoeming van de zaakvoerder. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
§ 2. Ontslag van de zaakvoerder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
§ 3. Aanstelling van een voorlopig bewindvoerder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
Afdeling II. Bevoegdheden en aansprakelijkheid van de zaakvoerder . . . . . . . . 23
Afdeling III. Impact van minderjarigheid van een vennoot . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
Afdeling IV. Hypothese van wilsonbekwaamheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
§ 1. Wilsonbekwaamheid van een vennoot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
§ 2. Wilsonbekwaamheid van de zaakvoerder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
Afdeling V. Versterkte zeggenschap van de zaakvoerder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
Vermogensplanning via maatschap en beheersvolmacht
Hoofdstuk 4.
Vermogensplanning met een maatschap
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
Afdeling I. Combinatie maatschap en schenking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
§ 1. Doelstelling van controlebehoud . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
§ 2. Voorafgaandelijke oprichting
vs
. voorafgaandelijke schenking . . . . . . . . . 31
§ 3. Fiscaal misbruik? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34
§ 4. Schenkbelasting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
Afdeling II. Schenking op maat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47
§ 1. Schenking met inkomstenbehoud . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47
§ 2. Schenking in tweede graad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56
§ 3. Behoud van de schenking in de familie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
Afdeling III. Hypothese van minder jarig heid en wilsonbekwaamheid . . . . . . . 61
§ 1. Minderjarigheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61
§ 2. Wilsonbekwaamheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62
Hoofdstuk 5.
Investeringen met een maatschap
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65
Afdeling I. Investering in onroerend goed . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65
§ 1. Bevoegdheid van de zaakvoerder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65
§ 2. Belang van de onderlinge aandelenverhouding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66
§ 3. Hypothese van minderjarigheid en wilsonbekwaamheid . . . . . . . . . . . . . . 68
Afdeling II. Investering in een levensverzekering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69
§ 1. Verzekeringsrechtelijk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70
§ 2. Fiscaalrechtelijk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
Hoofdstuk 6.
Fiscale transparantie van de maatschap
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77
Afdeling I. Gevolgen voor de inkomsten van de maatschap . . . . . . . . . . . . . . . . . 77
Afdeling II. Gevolgen voor de VVPR
bis
-regeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78
§ 1. VVPR
bis
in het kort . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78
§ 2. Toepasselijkheid op aandelen ingebracht in een maatschap . . . . . . . . . . . . 79
Afdeling III. Gevolgen voor de schenking van de aandelen van de
maatschap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
80
Afdeling IV. Gevolgen voor de verkoop van de aandelen van de
maatschap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
80
§ 1. Verkoop van de aandelen van een maatschap met roerend
vermogen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80
§ 2. Verkoop van de aandelen van een maatschap met onroerend
vermogen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80
Hoofdstuk 7.
Verplichtingen voor de maatschap als onderneming
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83
Afdeling I. Hervorming van het ondernemingsrecht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83
Afdeling II. Inschrijving in de Kruispuntbank van Ondernemingen . . . . . . . . . 83
Afdeling III. Boekhoudkundige verplichtingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84
Afdeling IV. Hoofdelijke aansprakelijkheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88
Hoofdstuk 8.
De maatschap en het UBO-register
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89
Afdeling I. Principes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89
Afdeling II. Informatie in het UBO-register . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91
Afdeling III. Toegang tot het UBO-register . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92
Afdeling IV. Wijze en tijdstip van registratie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93
Hoofdstuk 9.
Beëindiging van de maatschap
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95
Afdeling I. Nietigheid van de maatschap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95
Afdeling II. Ontbinding van de maatschap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96
§ 1. Ontbinding van rechtswege . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96
§ 2. Gerechtelijke ontbinding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97
§ 3. Partiële ontbinding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98
Hoofdstuk 10.
De beheersvolmacht als alternatief voor de maatschap
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101
Afdeling I. Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101
Afdeling II. Principe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101
§ 1. Defi
nitie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101
§ 2. De beheersvolmacht
vs
. de onherroepelijkheid van de schenking . . . . . . 102
§ 3. De beheersvolmacht vanuit fi
scaal oogpunt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103
Afdeling III. Regime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104
§ 1. Verplichtingen van de lasthebber . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104
§ 2. Bevoegdheden van de lasthebber . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105
Afdeling IV. Modaliteiten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106
§ 1. Onherroepelijke beheersvolmacht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106
§ 2. Exclusieve beheersvolmacht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108
Afdeling V. Hypothese van minderjarigheid, wilsonbekwaamheid
en overlijden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
109
§ 1. Hypothese van minderjarigheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109
§ 2. Hypothese van wilsonbekwaamheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112
§ 3. Hypothese van overlijden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113
Afdeling VI. Praktische uitwerking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114
§ 1. Afzonderlijk of als last in de schenkingsakte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114
§ 2. Onderhands of notarieel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114
§ 3. Aandacht voor de kwalifi
catie als georganiseerde onverdeeldheid . . . . . 115
Hoofdstuk 11.
Besluit
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117
Afdeling I. De maatschap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117
Afdeling II. De beheersvolmacht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120