Praktijkboek aansprakelijkheid & ondernemingen na het WVV 2022

Beschrijving

Auteur: Beelen I., Coeckelberg C.

Type werk: Monografie

Uitgever: Story Publishers, Turnhout 2022

Aantal pagina's: 1369 p.

Barcode: GT00011220

ISBN: 9789087641436

Beschikbaar: nee

Uitleeninformatie

Deel van:

Aantal exemplaren: 1

Uitleenbaar: Ja

Plaatskenmerk:

COM 9.5 BEEL 2022

Korte inhoud:

Inhoudstabel:

Inhoudstafel 9
Inhoudstafel
I
HET NIEUWE WVV
II
DE DOELSTELLINGEN VAN HET NIEUWE WVV EN DE HIERAAN VERBONDEN
WIJZIGINGEN

HOOFDSTUK 1: DRIE DOELSTELLINGEN 61
HOOFDSTUK 2: WAT HOUDT DIE DOORGEDREVEN VEREENVOUDIGING
CONCREET IN? 62
1. Afschaffing van het onderscheid tussen burgerlijke en
handelsdaden en tussen burgerlijke vennootschappen en
handelsvennootschappen 62
2. Nieuwe dichotomie tussen het vennootschaps- en verenigingsrecht 63
3. Afschaffing van de publieke vennootschappen en beperking van
de regels voorbehouden aan de genoteerde vennootschappen 64
4. Beperking van het aantal vennootschapsvormen 64
5. Beperking van het aantal strafbepalingen 67

HOOFDSTUK 3: WAT HOUDT DE VERREGAANDE FLEXIBILISERING IN? 68
HOOFDSTUK 4: WAT HOUDT HET AANPASSEN AAN EUROPESE EVOLUTIES IN? 69
III
DE INWERKINGTREDING VAN HET NIEUWE WVV
HOOFDSTUK 1: ALGEMENE INWERKINGTREDINGSREGELS 73
- Drie belangrijke data: 01.05.2019, 01.01.2020 en 01.01.2024 73
- Wat betekent dit concreet? 73
  - Voor nieuw op te richten vennootschappen? 73
  - Voor bestaande vennootschappen waarvan de rechtsvorm blijft
- bestaan? 73
- 10 Praktijkboek aansprakelijkheid & ondernemingen na het WVV
  - Een zgn. opt-in mogelijk sinds 1 mei 2019 73
  - Dwingende bepalingen alleszins van toepassing sedert 1 januari 2020 74
  - Verplichting tot aanpassing naar aanleiding van eerstvolgende
- statutenwijziging na 1 januari 2020 75
  - Aanpassing alleszins verplicht tegen uiterlijk 1 januari 2024 75
- Voor bestaande vennootschappen waarvan de rechtsvorm
afgeschaft wordt? 76
- Dwingende bepalingen van de aanleunende rechtsvorm gelden
vanaf 1 januari 2020 76
- Vrijwillige omzetting mogelijk tot 1 januari 2024 76
- Omzetting van rechtswege per 1 januari 2024 77
HOOFDSTUK 2: SPECIFIEKE INWERKINGTREDINGSREGELS MET BETREKKING
TOT BESTUURDERSAANSPRAKELIJKHEID 78

IV DE BURGERLIJKE AANSPRAKELIJKHEID VAN BESTUURDERS
ONDER HET NIEUWE WVV

HOOFDSTUK 1: INLEIDING – ALGEMEEN OVERZICHT VAN DE WIJZIGINGEN
DOOR HET WVV INZAKE AANSPRAKELIJKHEID VAN BESTUURDERS 81

HOOFDSTUK 2: VERRUIMD TOEPASSINGSGEBIED 82
1. Gelijkschakeling voor alle rechtspersonen 82
1.1. Belangrijke impact voor vzw’s, ivzw’s en stichtingen 82
1.1.1. Externe aansprakelijkheid 82
1.1.2. Interne aansprakelijkheid 84
1.2. Quid vennootschappen zonder rechtspersoonlijkheid? 85
2. Uitbreiding personeel toepassingsgebied 86
2.1. Inleiding 86
2.2. Elk lid van een bestuursorgaan 86
2.2.1. Bestuurders 86
2.2.1.1. Effectieve bestuurders 86
2.2.1.2. Gewezen bestuurders 86
2.2.1.2.1. Aansprakelijkheid voor fouten voorafgaand aan hun ontslag 86
2.2.1.2.2. Tijdsverloop tussen intern en extern ontslag 88
2.2.1.2.3. Nog aansprakelijk in deze tussenperiode? 89
2.2.2. Leden raad van toezicht en directieraad – weg directiecomités 98
2.2.2.1. Raad van toezicht 99
2.2.2.2. Directieraad 99
2.2.3. Vaste vertegenwoordiger 100
2.2.3.1. Verscherping aansprakelijkheid in 2002 100
2.2.3.2. Enkele wijzigingen aangebracht door het WVV 102
2.2.3.3. Enkele kritische beschouwingen betreffende het statuut van
de vaste vertegenwoordiger, zijn bevoegdheden en de op hem
rustende aansprakelijkheid 106
2.3. Dagelijks bestuurder 117
2.3.1. Algemeen 117
2.3.2. De bevoegdheid van de dagelijks bestuurder – evolutie 117
2.3.3. Definitie opgenomen in het WVV 118
2.4. Feitelijk bestuurder. 119
2.4.1. Naar een algehele gelijkschakeling wat de
aansprakelijkheidsgronden betreft 119
2.4.2. Wie is feitelijk bestuurder? 120
2.4.2.1. Geen wettelijke definitie 120
2.4.2.2. Drie voorwaarden dienen cumulatief vervuld te zijn 121
2.4.2.3. Houdt deze definitie stand onder het WVV? 125
2.4.2.4. Een niet-rechtsgeldige benoeming kan resulteren in feitelijk
bestuurderschap 126
2.4.3. Toch geen algehele gelijkschakeling op alle vlakken 126
2.4.4. Rechtspraak 129
2.4.4.1. De wettelijke bestuurder als stroman voor de feitelijke bestuurder 129
2.4.4.2. De kredietverstrekker als feitelijk bestuurder 131
2.4.4.3. Vereffenaar als feitelijk bestuurder? 135
2.4.4.4. De franchisegever als feitelijk bestuurder? 136
2.4.4.5. Moedervennootschap als feitelijk bestuurder 137
2.4.4.6. Werknemer als feitelijk bestuurder 138
2.4.4.7. Veroordelingen wegens gewone bestuursfouten en/of schendingen
van de wet of de statuten 139
2.4.5. Andere beoordeling op basis van het WVV? 142
3. Behoud orgaantheorie 143
3.1. Een rechtspersoon handelt via haar organen 143
3.2. Opnieuw bevestiging hiervan in het WVV 143
3.3. Het orgaan: wat is dat? 143
3.4. Ook toerekening van onrechtmatige daden 144
3.4.1. Enkel bij handelingen gesteld binnen de perken van de
bestuursbevoegdheid 144
12 Praktijkboek aansprakelijkheid & ondernemingen na het WVV
3.4.2. Verschil met kwalitatieve aansprakelijkheid 144
3.5. Naar een afschaffing/afzwakking van de orgaantheorie in de
toekomst? 145
3.6. De orgaantheorie doet geen afbreuk aan de persoonlijke
aansprakelijkheid van het orgaan ten opzichte van derden 146
3.7. Intern kan de bestuurder zich niet op de orgaantheorie beroepen 148
4. Hoofdelijke aansprakelijkheid wordt de regel 148
4.1. Hoofdelijke aansprakelijkheid van het bestuursorgaan als college
voor alle bestuursfouten 148
4.1.1. Nieuw artikel 2:56, lid 2 WVV 148
4.1.2. De individuele aansprakelijkheid voor bestuursfouten onder het
oude recht 149
4.1.3. Correcties aangebracht door de rechtspraak 149
4.1.4. Hoofdelijke aansprakelijkheid nu ook voor gewone bestuursfouten
wettelijk verankerd 150
4.1.5. Wat met de feitelijke bestuurders? 151
4.1.6. Geen hoofdelijkheid naar derden toe? 152
4.2. Hoofdelijke aansprakelijkheid voor inbreuken op het wetboek of
de statuten 153
4.2.1. Artikel 2:56, lid 3 WVV 153
4.2.2. Enkel bepalingen van het WVV zelf 153
4.2.3. Statuten en corporate governance statements 153
4.2.4. Quid intern reglement? 155
4.2.5. Ontheffing van hoofdelijke aansprakelijkheid 157

HOOFDSTUK 3: BURGERRECHTELIJKE AANSPRAKELIJKHEIDSGRONDEN 159
1. Algemene foutaansprakelijkheid cf. artikel 2:56 WVV 159
1.1. Interne bestuurdersaansprakelijkheid 159
1.1.1. Artikel 2:56, eerste zin WVV 159
1.1.2. Toepassingsgebied 159
1.1.2.1. Interne aansprakelijkheid – contractuele aansprakelijkheid 159
1.1.2.2. Personeel toepassingsgebied 160
1.1.3. Het foutbegrip 160
1.1.3.1. Wat maakt een gewone bestuursfout uit? 160
1.1.3.2. Marginale toetsing 164
1.1.3.3. Voorbeelden uit de rechtspraak 168
1.1.4. Causaal verband 186
1.1.5. Schade 187
Inhoudstafel 13
1.1.6. Procedurele aspecten 187
1.1.6.1. Actio mandati 187
1.1.6.2. Minderheidsvordering 202
1.1.6.3. Deskundigenonderzoek 205
1.2. Externe bestuurdersaansprakelijkheid 207
1.2.1. De orgaantheorie als uitgangspunt 207
1.2.2. De leer van de quasi-immuniteit van de uitvoeringsagent 207
1.2.2.1. Absorptieleer wordt verworpen 207
1.2.2.2. Quasi-immuniteit van de uitvoeringsagent 208
1.2.2.3. Niet voor gewone derde 208
1.2.2.4. Historiek quasi-immuniteit uitvoeringsagent 209
1.2.2.5. Toepassing op bestuurders 210
1.2.2.6. Uitzondering voor strafrechtelijke misdrijven 212
1.2.2.7. Toch nog bestaan buitencontractuele schade nodig? 213
1.2.2.8. Precontractuele aansprakelijkheid 216
1.2.2.9. Geen toepassing bij bijzondere faillissementsaansprakelijkheid 219
1.2.2.10. Andere invulling in het toekomstige nieuwe Burgerlijk Wetboek? 220
2. Enkele wettelijke aansprakelijkheidsgronden opgenomen in het
WVV nader bekeken 220
2.1. Niet naleven alarmbelprocedure 220
2.1.1. Algemeen 220
2.1.1.1. Historiek 220
2.1.1.2. Regeling onder het W.Venn. 221
2.1.1.3. Nieuwe regels onder het WVV: bv en cv 222
2.1.1.4. Nieuwe regels onder het WVV: nv 224
2.1.2. Toepassingsvoorwaarden 224
2.1.2.1. Netto-actief 224
2.1.2.2. Liquiditeitspositie bedreigd 225
2.1.2.3. Strengere bepalingen in de statuten mogelijk 225
2.1.3. Verplichtingen in hoofde van het bestuursorgaan en mogelijke
fouten 226
2.1.3.1. Verplichting tot bijeenroeping algemene vergadering 226
2.1.3.2. Verplichting tot opstellen bestuursverslag 233
2.1.4. Causaliteitsvermoeden 236
2.1.4.1. Niet ten aanzien van de vennootschap 236
2.1.4.2. Ten aanzien van derden 237
2.1.5. De te vergoeden schade 244
2.2. Niet of niet tijdig neerleggen jaarrekening 245
14 Praktijkboek aansprakelijkheid & ondernemingen na het WVV
2.2.1. Verplichting tot tijdige goedkeuring en neerlegging van de
jaarrekening 245
2.2.2. Causaliteitsvermoeden 246
2.2.2.1. Principe 246
2.2.2.2. Toepassing van dit vermoeden in de rechtspraak 246
2.2.2.3. Weerlegging causaliteitsvermoeden 247
2.3. Niet of niet tijdig uitvoeren liquiditeitstest 248
2.3.1. Nieuwe uitkeringsregels WVV 248
2.3.1.1. Enkel voor de bv en de cv 248
2.3.1.2. Bij alle soorten uitkeringen aan aandeelhouders 248
2.3.2. Bestuurdersaansprakelijkheid 252
2.3.2.1. Bij schending liquiditeitstest 252
2.3.2.2. Marginale toetsing 253
2.3.2.3. Niet bij schending netto-actieftest 253
2.3.2.4. Disculpatie 253
2.3.3. Terugbetalingsverplichting aandeelhouders 254
2.4. Niet-naleven belangenconflictprocedure 254
2.4.1. Wijzigingen aangebracht door het WVV 254
2.4.1.1. Nieuwe artikelen 254
2.4.1.2. Definitie belangenconflict blijft behouden 254
2.4.1.3. Meldingsplicht blijft behouden 254
2.4.1.4. De bestuurder mag niet deelnemen aan de stemming over dit
agendapunt 255
2.4.1.5. Verantwoording van de genomen beslissing 256
2.4.1.6. Uitzonderingen 256
2.4.1.7. Nietigheidssanctie 257
2.4.1.8. Bestuurdersaansprakelijkheid 257
3. Aansprakelijkheid voor fiscale schulden 258
3.1. Algemene positie van de fiscus als schuldeiser 258
3.1.1. Algemeen 258
3.1.2. Geen contractuele schuldeiser 259
3.1.3. Enkel voor individuele schade 259
3.2. Niet-doorstorting bedrijfsvoorheffing en/of btw 261
3.2.1. Wie is schuldenaar? 261
3.2.2. Schending algemene zorgvuldigheidsnorm 263
3.2.2.1. Vordering gebaseerd op artikel 1382 BW 263
3.2.2.2. Bewijs van een fout – schending algemene zorgvuldigheidsnorm 264
3.2.2.3. Voorbeelden van bestuursfouten 265
3.2.3.1. Invoering van een vermoeden van aansprakelijkheid 274
3.2.3.2. Motivering 276
3.2.3.3. Toepassingsgebied ratione personae 276
3.2.3.4. Wanneer is er sprake van aansprakelijkheid van voormelde
personen? 280
3.2.3.5. Te vergoeden schade 286
3.2.3.6. Procedure 288
3.2.4. Aansprakelijkheid van de verkoper van een kasgeldvennootschap 291
3.2.4.1. Totstandkoming 291
3.2.4.2. De objectieve aansprakelijkheidsgrond 292

HOOFDSTUK 4: CAP OP BESTUURDERSAANSPRAKELIJKHEID 297
1. Algemeen 297
2. Ratio legis ‘cap’ en kritiek hierop 297
2.1. Een ongerechtvaardigd verschil tussen leden van het
bestuursorgaan en topmanagers 297
2.1.1. Argumentatie van de wetgever: topmanagers genieten wel een
beperking van aansprakelijkheid, bestuurders niet 297
2.1.2. Bijkomend argument wetgever: vergelijking met revisoren 301
2.1.3. Kritiek op dit argument 301
2.2. Betere verzekerbaarheid van bestuurdersaansprakelijkheid 302
2.2.1. Argumentatie van de wetgever 302
2.2.2. Kritiek Raad van State 303
2.3. Aantrekkelijker maken Belgisch vennootschapsrecht 303
2.3.1. Argumentatie van de wetgever 303
2.3.2. Kritiek 305
2.3.3. Onze visie 306
3. Toepassingsvoorwaarden cap 307
3.1. Bepaling van het plafond 307
3.1.1. Algemeen 307
3.1.2. Absoluut bedrag 308
3.1.3. Wat bij onjuiste cijfers of impact fout? 310
3.1.4. Ongeacht het aantal schuldige bestuurders 311
3.1.5. Ongeacht het aantal eisers of vorderingen 312
3.2. Personeel toepassingsgebied 314
3.3. Aansprakelijkheidsgronden die onder de ‘cap’ vallen 314
4. Uitzonderingen 315
4.1. Inhoud artikel 2:57, § 3 WVV 315
16 Praktijkboek aansprakelijkheid & ondernemingen na het WVV
4.2. Bespreking uitzonderingsgronden 315
4.2.1. Artikel 2:57, § 3, 1° WVV 315
4.2.1.1. Discussies voorafgaand aan de invoering van deze
uitzonderingsgrond 315
4.2.1.2. Invulling begrip ‘bedrieglijk opzet’ 316
4.2.2. Artikel 2:57, § 3, 2° WVV 317
4.2.3. Artikel 2:57, § 3, 3° en 4° WVV 318

V AANSPRAKELIJKHEID IN HET KADER VAN FAILLISSEMENT

HOOFDSTUK 1: OVERHEVELING NAAR HET WER 321

HOOFDSTUK 2: UITSLUITING VAN NATUURLIJKE PERSONEN DIE
ZELFSTANDIG EEN BEROEPSACTIVITEIT UITOEFENEN 323

HOOFDSTUK 3: AANSPRAKELIJKHEID WEGENS KENNELIJK GROVE FOUT DIE
HEEFT BIJGEDRAGEN TOT HET FAILLISSEMENT 324
1. Historiek 324
2. Artikel XX.225 WER – Algemeen 324
3. Toepassingsgebied 325
3.1. Ratione personae 325
3.2. Ratione societatis 326
3.2.1. Alle ondernemingen, behalve natuurlijke personen 326
3.2.2. Uitzondering voor kleine ondernemingen 326
3.2.3. Ook in geval van faillissement de eerste drie jaar na oprichting 327
3.2.4. Quid in geval van niet-bewijskrachtige boekhouding? 328
3.2.5. Fout in de zin van artikel 1382 BW 328
4. Toepassingsvoorwaarden 329
4.1. Faillissement – voorafgaand aan de afsluiting ervan 329
4.2. Schulden overtreffen de baten 330
4.3. Kennelijk grove fout 331
4.3.1. De toepassingsvoorwaarde blijft behouden zoals voorheen 331
4.3.2. Vereiste van kennelijk én grof 331
4.3.2.1. Kennelijke fout 331
4.3.2.2. Grove fout 332
4.3.2.3. Onweerlegbaar vermoeden van kennelijk grove fout in geval van
ernstige fiscale fraude 333
4.3.3. Beoordeling van de kennelijk grove fout 333
4.3.3.1. Ex ante beoordeling 333
4.3.3.2. Geheel van feiten wordt in acht genomen 334
4.3.3.3. Persoonlijke verrijking van de bestuurder hoeft niet 334
4.3.3.4. Speelt het onbezoldigd karakter mee ter beoordeling van de grove
fout? 335
4.3.3.5. Quasi-immuniteit van de uitvoeringsagent speelt niet 336
4.3.4. Voorbeelden uit de rechtspraak 337
4.3.4.1. Het afwenden van het maatschappelijk kapitaal van de
vennootschap 337
4.3.4.2. Passiviteit – gebrek aan controle door de bestuurders – totale
verwaarlozing 337
4.4. Die heeft bijgedragen tot het faillissement 344
4.4.1. Geen echt causaal verband, maar toch… 344
4.4.2. Geen aansprakelijkheid in geval van reeds virtueel faillissement 344
4.4.3. Geen causaal verband nodig met ontoereikend actief 345
5. De te vergoeden schade 345
5.1. Discretionaire beoordelingsbevoegdheid rechter 345
5.2. Mogelijke criteria bij de motivering 346
5.3. Individuele aansprakelijkheid is de regel 346
5.4. Ook aansprakelijk voor verbonden vennootschappen? 347
6. Vorderingsgerechtigden 347
6.1. Toestand vóór invoering artikel XX.225 WER 347
6.2. Toestand na invoering artikel XX.225 WER 348
6.2.1. Vorderingsrecht individuele schuldeiser voor collectieve schade 348
6.2.2. Toch nog subsidiair 348
6.2.3. Wat in geval van meerdere vorderingen door individuele
schuldeisers? 349
6.2.4. Kosten en uitgaven 349
7. Verdeling van de opbrengst 350
7.1. Storting in handen van curator? 350
7.2. Wijze van verdeling 350
8. Beoefenaar van een vrij beroep 351
18 Praktijkboek aansprakelijkheid & ondernemingen na het WVV

HOOFDSTUK 4: DE OBJECTIEVE AANSPRAKELIJKHEID VOOR NIET-BETAALDE
SOCIALE BIJDRAGEN 352
1. De ‘oude’ regeling opgenomen in het Wetboek van
Vennootschappen 352
1.1. Tweeledige aansprakelijkheidsregeling 352
1.2. Rol goede trouw in geval van objectieve aansprakelijkheid 353
2. Regeling artikel XX.226 WER 356
2.1. Algemeen 356
2.2. Toepassingsgebied 356
2.2.1. Ratione personae 356
2.2.2. Ratione societatis 358
2.2.3. De vorderingsgerechtigden 358
2.3. Inhoud aansprakelijkheidsregel 359
2.3.1. Enkel nog objectieve aansprakelijkheid 359
2.3.2. Veroordeling tot welke schulden? 360
2.4. Verplichte hoofdelijkheid? 361
2.5. Geen dubbele betaling voor RSZ 362
2.6. Temporeel toepassingsgebied 362

HOOFDSTUK 5: WRONGFUL TRADING 364
1. Artikel XX.227 WER 364
2. Codificatie bestaande rechtspraak 365
3. Personeel toepassingsgebied 366
3.1. Ratione societatis 366
3.2. Ratione personae 367
3.2.1. Wie kan aansprakelijk gesteld worden? 367
3.2.2. Hoofdelijke aansprakelijkheid? 368
4. Materieel toepassingsgebied 368
4.1. Faillissement met nettopassief 368
4.2. Foutief handelen (of gebrek aan handelen) van de bestuurder 369
5. Temporeel toepassingsgebied 371
6. Procedure 371
6.1. Monopolie van de curator 371
Inhoudstafel 19
6.2. Individuele schuldeisers kunnen wel vorderen voor individuele
schade 372
6.3. Verdeling van de opbrengst van een vordering van de curator 373
6.4. Bevoegde rechtbank 374
6.5. Vrij beroeper 375

VI DE AANSPRAKELIJKHEID VAN BESTUURDERS IN EEN ANDERE HOEDANIGHEID DAN
BESTUURDER ONDER HET WVV

HOOFDSTUK 1: OVERZICHT 379

HOOFDSTUK 2: AANSPRAKELIJKHEID VAN DE BESTUURDER ALS WETTELIJK
LID VAN EEN VERENIGING 381
1. Inleiding 381
2. Bestuurders van een vzw 381
3. Bestuurders van een private stichting 387
4. Bestuurders van een stichting van openbaar nut 387
5. Bestuurders van een politieke partij 388
6. Bestuurders van een feitelijke vereniging 389
7. Bestuurders van een internationale vereniging zonder
winstoogmerk 391
8. Bestuurders van een beroepsvereniging 393

HOOFDSTUK 3: AANSPRAKELIJKHEID VAN DE BESTUURDER ALS
TOETREDEND LID VAN EEN VERENIGING 396
1. Inleiding 396
2. Bestuurders van een vzw 396
3. Bestuurders van een private stichting 397
4. Bestuurders van een stichting van openbaar nut 399
5. Bestuurders van een politieke partij 401
6. Bestuurders van een feitelijke vereniging 402
20 Praktijkboek aansprakelijkheid & ondernemingen na het WVV
7. Bestuurders van een internationale vereniging zonder
winstoogmerk 404
8. Bestuurders van een beroepsvereniging 405
9. Bestuurders van een vennootschap 407
10. Besluit 408

HOOFDSTUK 4: AANSPRAKELIJKHEID VAN DE BESTUURDER ALS OPRICHTER
OF STICHTER VAN EEN ONDERNEMING 409
1. Inleiding 409
2. Bestuurders van een vzw 409
3. Bestuurders van een private stichting 411
4. Bestuurders van een stichting van openbaar nut 412
5. Bestuurders van een politieke partij 414
6. Bestuurders van een feitelijke vereniging 415
7. Bestuurders van een internationale vereniging zonder
winstoogmerk 416
8. Bestuurders van een beroepsvereniging 417
9. Bestuurders van alle rechtspersonen uit het WVV 419
9.1. Inleiding 419
9.2. Aansprakelijkheid voor verbintenissen in naam van een
rechtspersoon in oprichting 420
9.3. Aansprakelijkheid van de oprichters of stichters voor
naamgelijkenis en/of naamsverwarring 420
10. Bestuurders van specifieke vennootschapsvormen 421
10.1. Inleiding 421
10.2. Bestuurders-oprichters van een besloten vennootschap 422
10.2.1. Inleiding 422
10.2.2. Bij ongeldige inschrijving op aandelen van de besloten
vennootschap 422
10.2.3. Bij niet volstorting van aandelen (van de besloten vennootschap)
waarop ongeldig is ingeschreven 422
10.2.4. Bij inschrijving op aandelen van de besloten vennootschap in strijd
met artikel 5:6 WVV 423
10.2.5. Bij nietigheid van de besloten vennootschap 424
10.2.6. Bij ontbrekende of onjuiste vermeldingen voorgeschreven door
artikel 5:12 WVV 425
10.2.6.1. Inleiding 425
10.2.6.2. De oprichtingsakte van de besloten vennootschap 425
10.2.6.3. Het deel van de oprichtingsakte van de besloten vennootschap dat
de statuten bevat 427
10.2.6.4. De volmachten verbonden aan de oprichtingsakte van de besloten
vennootschap 427
10.2.6.5. Het te publiceren uittreksel van de oprichtingsakte van de besloten
vennootschap 428
10.2.6.6. Aansprakelijkheid bij ontbrekende of onjuiste vermeldingen in de
oprichtingsakte van de besloten vennootschap, het uittreksel of de
volmachten 430
10.2.7. Bij kennelijke overwaardering van de inbrengen in natura in de
besloten vennootschap 430
10.2.8. Bij faillissement van de besloten vennootschap binnen drie jaar na
de oprichting 431
10.2.9. Bij ontstentenis van de vermelding van lastgeversidentificatie bij
de oprichting 432
10.2.10. Oprichtersaansprakelijkheid vermijden door de facto een besloten
vennootschap op te richten zonder de iure oprichter te worden? 433
10.3. Bestuurders-oprichters van een coöperatieve vennootschap
afgekort cv 433
10.3.1. Inleiding 433
10.3.2. Bij ongeldige inschrijving op aandelen van de coöperatieve
vennootschap 434
10.3.3. Bij niet volstorting van aandelen (van de coöperatieve
vennootschap) waarop ongeldig is ingeschreven 434
10.3.4. Bij inschrijving op aandelen van de coöperatieve vennootschap in
strijd met artikel 6:7 WVV 435
10.3.5. Bij nietigheid van de coöperatieve vennootschap 435
10.3.6. Bij ontbrekende of onjuiste vermeldingen voorgeschreven door
artikel 6:13 WVV 436
10.3.6.1. Inleiding 436
10.3.6.2. De oprichtingsakte van de coöperatieve vennootschap 436
10.3.6.3. Het deel van de oprichtingsakte van de coöperatieve vennootschap
dat de statuten bevat 438
10.3.6.4. De volmachten verbonden aan de oprichtingsakte van de
coöperatieve vennootschap 439
22 Praktijkboek aansprakelijkheid & ondernemingen na het WVV
10.3.6.5. Het te publiceren uittreksel van de oprichtingsakte van de
coöperatieve vennootschap 440
10.3.6.6. Aansprakelijkheid bij ontbrekende of onjuiste vermeldingen in de
oprichtingsakte van de coöperatieve vennootschap, het uittreksel
of de volmachten 441
10.3.7. Bij kennelijke overwaardering van de inbrengen in natura in de
coöperatieve vennootschap 442
10.3.8. Bij faillissement van de coöperatieve vennootschap binnen drie
jaar na de oprichting 442
10.3.9. Bij ontstentenis van de vermelding van lastgeversidentificatie bij
de oprichting 443
10.3.10. Oprichtersaansprakelijkheid vermijden door de facto een
coöperatieve vennootschap op te richten zonder de iure oprichter
te worden? 443
10.4. Bestuurders-oprichters van een naamloze vennootschap, afgekort
nv 444
10.4.1. Inleiding 444
10.4.2. Bij ongeldige inschrijving op aandelen van de naamloze
vennootschap 444
10.4.3. Bij niet (vol)storting van aandelen van de naamloze vennootschap 445
10.4.4. Bij inschrijving op aandelen van de naamloze vennootschap in
strijd met artikel 7:19 WVV 445
10.4.5. Bij nietigheid van de naamloze vennootschap 447
10.4.6. Bij ontbrekende of onjuiste vermeldingen voorgeschreven door
artikel 6:13 WVV 448
10.4.6.1. Inleiding 448
10.4.6.2. De oprichtingsakte van de naamloze vennootschap 448
10.4.6.3. Het deel van de oprichtingsakte van de naamloze vennootschap
dat de statuten bevat 450
10.4.6.4. De volmachten verbonden aan de oprichtingsakte van de naamloze
vennootschap 451
10.4.6.5. Het te publiceren uittreksel van de oprichtingsakte van de
naamloze vennootschap 452
10.4.6.6. Aansprakelijkheid bij ontbrekende of onjuiste vermeldingen in de
oprichtingsakte van de naamloze vennootschap, het uittreksel of de
volmachten 454
10.4.7. Bij kennelijke overwaardering van de inbrengen in natura in de
naamloze vennootschap 454
10.4.8. Bij faillissement van de naamloze vennootschap binnen drie jaar
na de oprichting 455
Inhoudstafel 23
10.4.9. Bij ontstentenis van geldige lastgeving of onbekrachtigde
sterkmaking bij de oprichting 455
10.4.10. Bij ontstentenis van de vermelding van identificatie van lastgevers
of derden voor wie men zich sterk maakt bij de oprichting 456
11. Het vermijden van oprichtersaansprakelijkheid 456
11.1. Het vermijden van oprichtersaansprakelijkheid door de facto een
naamloze vennootschap op te richten zonder de iure oprichter te
worden? 456
11.2. Het vermijden van oprichtersaansprakelijkheid via de slapersmarkt 457
11.2.1. Inleiding 457
11.2.2. Het succes van de slapersmarkt verklaard 457
11.2.3. De slapersmarktverrichtingen 458
11.2.4. De slapersmarkt en de overheidspogingen om dat te verhinderen 459
11.2.5. De slapersmarkt: kritische bedenkingen 462
12. Besluit 462

HOOFDSTUK 5: AANSPRAKELIJKHEID VAN DE BESTUURDER MET EEN
ANDERE SPECIFIEKE TITEL ALS LID VAN EEN VERENIGING 464
1. Inleiding 464
2. Bestuurders van een vzw 464
3. Bestuurders van een private stichting 466
4. Bestuurders van een stichting van openbaar nut 466
5. Bestuurders van een politieke partij 467
6. Bestuurders van een feitelijke vereniging 467
7. Bestuurders van een internationale vereniging 467
8. Bestuurders van een beroepsvereniging 467
9. Besluit 473

HOOFDSTUK 6: AANSPRAKELIJKHEID VAN DE BESTUURDER ALS BORGSTELLER 474
1. Inleiding 474
2. Marktpraktijken 474
3. De bestuurder als persoonlijke borgsteller 475
3.1. Betekenis 475
24 Praktijkboek aansprakelijkheid & ondernemingen na het WVV
3.2. De persoonlijke borgstelling beperken of vermijden 475
3.3. Aan de (bestaande) persoonlijke borgstelling ontsnappen 476
4. De bestuurder als verlener van zakelijke zekerheden 495
4.1. Betekenis 495
4.2. De zakelijke borgstelling beperken of vermijden 499
4.3. Aan de (bestaande) zakelijke borgstelling ontsnappen 499

HOOFDSTUK 7: AANSPRAKELIJKHEID VAN DE BESTUURDER ALS
CO-CONTRACTANT, LEVERANCIER 500
1. Co-contractant worden 500
2. Co-contractant zijn 501

HOOFDSTUK 8: AANSPRAKELIJKHEID VAN DE BESTUURDER ALS
PERSOON DIE MEEWERKTE AAN DOCUMENTEN ZONDER DE VERPLICHTE
IDENTIFICATIE EN/OF DE JUISTE VERMELDING VAN HET KAPITAAL 502
1. Aansprakelijkheid van de bestuurder als persoon die meewerkte
aan informatiedragers zonder de verplichte identificatie 502
2. Aansprakelijkheid van de bestuurder als persoon die meewerkte
aan informatiedragers zonder de juiste vermelding van het
kapitaal 503

HOOFDSTUK 9: AANSPRAKELIJKHEID VAN DE BESTUURDER ALS
AANDEELHOUDER 505
1. Inleiding 505
2. Aansprakelijkheid van de bestuurder als aandeelhouder in alle
types vennootschappen met rechtspersoonlijkheid uit het WVV 505
3. Aansprakelijkheid van de bestuurder als aandeelhouder in een
bv, cv of nv 506
4. Aansprakelijkheid van de bestuurder als aandeelhouder in een
besloten vennootschap 507
5. Aansprakelijkheid van de bestuurder als aandeelhouder in een
coöperatieve vennootschap 507
6. Aansprakelijkheid van de bestuurder als aandeelhouder in een
naamloze vennootschap 509
Inhoudstafel 25
7. Aansprakelijkheid van de zaakvoerder als aandeelhouder in een
maatschap 511
7.1. Inleiding 511
7.2. Essentie van de maatschap 511
7.3. Zaakvoerders en vennoot 512
7.4. De zaakvoerder(s) verbind(t)(en) de maatschap/de vennoten? 513
7.5. Beslissingen der vennoten verenigd in vergadering verbinden de
maatschap/vennoten? 514
7.6. Rechten van de schuldeisers en aansprakelijkheid van de vennoten
in een andere dan stille maatschap 514
7.7. Rechten van de schuldeisers en aansprakelijkheid van de vennoten
in een andere dan stille maatschap 515
8. Aansprakelijkheid van de zaakvoerders als vennoot in een
vennootschap onder firma, afgekort vof 515
8.1. Inleiding 515
8.2. Aansprakelijkheid van alle vennoten voor alle verbintenissen van
de vof 516
8.3. Typologie van vennoten en aansprakelijkheid van zaakvoerders 516
9. Bestuurders(oprichters) van een commanditaire vennootschap,
afgekort CommV 516
9.1. Inleiding 516
9.2. Aansprakelijkheid van de commanditaire vennoten 517
9.3. Aansprakelijkheid van de gecommanditeerde vennoten 518
9.4. Typologie van vennoten en aansprakelijkheid van zaakvoerders 518

HOOFDSTUK 10: AANSPRAKELIJKHEID VAN DE BESTUURDER ALS DIRECTIELID 519
HOOFDSTUK 11: AANSPRAKELIJKHEID VAN DE BESTUURDER ALS
COMMISSARIS 520
HOOFDSTUK 12: AANSPRAKELIJKHEID VAN DE BESTUURDER ALS VRIJWILLIGER 521
1. Inleiding 521
2. Vrijwilligers-bestuurders in een vereniging 521
2.1. Drie mogelijke praktijksituaties 521
2.2. Case één: de bestuurder pur sang 521
26 Praktijkboek aansprakelijkheid & ondernemingen na het WVV
2.3. Case twee: de bestuurder en vrijwilliger 522
2.4. Case drie: de bestuurder-vrijwilliger 522
2.4.1. Inleiding 522
2.4.2. De bestuurders-“andere categorie van vrijwilligers” 524
2.4.3. De bestuurder-wettelijke vrijwilliger 524
2.5. Conclusies 531
3. Vrijwilligers-bestuurders in een vennootschap 532

HOOFDSTUK 13: AANSPRAKELIJKHEID VAN DE BESTUURDER IN
DE HOEDANIGHEID VAN VASTE VERTEGENWOORDIGER VAN EEN
VENNOOTSCHAP 533
HOOFDSTUK 14: AANSPRAKELIJKHEID VAN DE BESTUURDER IN DE
HOEDANIGHEID VAN VASTE VERTEGENWOORDIGER VAN EEN VERENIGING 535
HOOFDSTUK 15: AANSPRAKELIJKHEID VAN DE BESTUURDER ALS PERSOON
DIE MEEWERKTE AAN EEN AKTE OF WEBSITE DIE NIET HET JUISTE KAPITAAL
VAN DE VENNOOTSCHAP VERMELDT 535
1. Inleiding 535
2. Omschrijving 535
3. Praktijktesten 537

HOOFDSTUK 16: AANSPRAKELIJKHEID VAN DE BESTUURDER/ZAAKVOERDER
IN DE HOEDANIGHEID VAN VOORLOPIGE BEWINDVOERDER 538
1. Inleiding 538
2. Het WVV en de voorlopig bewindvoerder 538
3. De voorlopig bewindvoerder van de onderneming in het WER 538
4. De voorlopig bewindvoerder buiten het WER 551
5. Wie wordt voorlopig bewindvoerder? 553
6. De bestuurder en de voorlopig bewindvoerder van de
onderneming 554
6.1. Effecten van de benoeming van een voorlopig bewindvoerder op
de aansprakelijkheid van bestuurders 554
6.2. Kan een bestuurder van de betrokken onderneming zelf benoemd
worden als voorlopig bewindvoerder van die onderneming? 554
Inhoudstafel 27
6.3. Kan een bestuurder-advocaat van de betrokken onderneming
zelf benoemd worden als voorlopig bewindvoerder van die
onderneming? 554
6.4. Kan een bestuurder van een andere dan de betrokken
onderneming zelf benoemd worden als voorlopig bewindvoerder
van die onderneming? 555
6.5. Kan een voorlopig bewindvoerder benoemd worden in een
onderneming met een statutair benoemd zaakvoerder en/of
bestuurder? 556
6.6. Kan een voorlopig bewindvoerder benoemd worden in alle
vormen van ondernemingen bij problemen met het bestuur? 556
6.7. De aansprakelijkheid van de voorlopige bewindvoerder 556

VII DE NUANCES AAN AANSPRAKELIJKHEID
HOOFDSTUK 1: OVERZICHT 561
HOOFDSTUK 2: VOORKOMEN? EXONERATIE 563
1. Inleiding 563
2. Algemene regels rond voorkomen van aansprakelijkheid van de
bestuurder tegenover de vennootschap 565
3. Kritische evaluatie 568
HOOFDSTUK 3: VOORKOMEN? VRIJWARING 569
1. Inleiding 569
2. Algemene regels rond voorkomen van aansprakelijkheid
tegenover derden 570
3. Is er een vrijwaringsplicht voor ondernemingen in het voordeel
van hun eigen bestuurders? 574
3.1. Inleiding 574
3.2. Voor het WVV 574
3.3. Sinds het WVV 575
3.3.1. Inleiding 575
3.3.2. Eerste mogelijkheid 577
3.3.3. Tweede mogelijkheid 577
28 Praktijkboek aansprakelijkheid & ondernemingen na het WVV
3.3.4. Derde mogelijkheid 577
3.3.5. Vierde mogelijkheid 579
3.3.6. Vijfde mogelijkheid 579
4. Conclusie 580

HOOFDSTUK 4: VERLEGGEN? VERZEKEREN VAN DE GEVOLGEN VAN DE
AANSPRAKELIJKHEID VAN DE BESTUURDER DOOR DE ONDERNEMING 581
1. Inleiding 581
2. Het nut van een aansprakelijkheidsverzekering na het WVV 581
2.1. Inleiding 581
2.2. Reden één: een vooral theoretische beperking 582
2.3. Reden twee: onbeperkt blijft in de praktijk de regel 583
2.4. Reden drie: mogelijk meer bestuurders of meer geconcentreerde
aansprakelijkheid 583
2.5. Reden vier: permanente vertegenwoordigersregeling 585
2.6. Reden vijf: de aansprakelijkheid op de agenda 586
2.7. Reden zes: irrelevante cap voor ondernemingsaansprakelijkheid
tegenover derden 587
2.8. Reden zeven: verzwaarde aansprakelijkheid tegenover enkele
jaren geleden 587
2.9. Reden acht: breed dekkingskarakter van de polis 591
2.10. Reden negen: batterij aan redenen voor
aansprakelijkheidsbetwisting 593
2.11. Reden tien: “You’d better not be left alone” 593
2.12. Reden elf: cap en buitenlandse rechtspersonen 595
2.13. Reden twaalf: de vzw in handel en nijverheid/winstgevende
activiteiten 595
2.14. Reden dertien: de beperkingen van de juridische
bijstandsverzekering 595
3. De dekking 596
3.1. Inleiding 596
3.2. Invloed van het WVV 596
3.2.1. Op het gemak waarmee een polis kan afgesloten worden? 596
3.2.2. Op de duidelijkheid van de premies? 597
3.2.3. Op de hoogte van de premies? 597
Inhoudstafel 29
3.2.4. Op de aantrekkelijkheid van het bestuurdersmandaat en het
aantal te dekken kandidaten-verzekerden? 598
3.2.5. Op de dekking? 599
3.2.6. Op de wijze waarop de verzekeringen gekocht worden? 600
3.2.7. Op een contractuele cap? 601
3.2.8. Zal het WVV geen enkele invloed hebben? 602
3.2.9. Kan grove fout van bestuurders verzekerd worden? 603
3.3. Structuur van de polissen 604
3.4. Dekking 606
4. Bij welke verzekeraars en hoe ze te vinden? 607
5. Tegen welke premie? 609
6. Een standaardpolis, een polis op maat of een sectorpolis? 611
7. Is een bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering wettelijk
verplicht? 613
7.1. Internationaal 613
7.2. België: is de D&O-verzekering verplicht en het niet afsluiten ervan
een bestuursfout? 617
7.3. België: is het niet afsluiten van een (verplichte) verzekering in het
algemeen een bestuursfout? 618
7.4. Specifiek: de aansprakelijkheidsverzekering voor bestuurdersvrijwilligers 621
8. De Belgische verzekeringsmarkt als business – facts & figures 622
9 De wereldwijde verzekeringsmarkt – facts & figures 623
9.1. Waar staat de aansprakelijkheidsverzekeringsbusiness vandaag in
omzetcijfers? 623
9.2. Hoe vaak wordt er gedagvaard, tegen welk soort ondernemingen
en om welke redenen? 624
9.2.1. Sectoren 624
9.2.2. Verwijten 625
9.2.3. Aanleidingen en causes 625
9.2.4. Regio’s en landen 627
9.2.5. Typologie van ondernemingen 627
9.2.6. Ik deed niets fout 628
9.2.7. Gevechten rond de polissen zelf 628
9.3. Wat betalen D&O-verzekeraars uit? 629
30 Praktijkboek aansprakelijkheid & ondernemingen na het WVV
10. De wereldwijde verzekeringsmarkt – megatrends inzake
aansprakelijkheid van bestuurders 630
10.1. Inleiding – megatrends 630
10.2. Trend één: slecht nieuws triggert aandeelhouders om te procederen 631
10.3. Trend twee: ESG in de focus van de bestuurskamer 632
10.4. Trend drie: een versnelling hoger bij zgn. “(securities) class actions” 632
10.5. Trend vier: een hemel vol economische, politieke, juridische en
sanitaire snelle donkere wolken 633
10.6. Trend vijf: litigation investing bederft de markt! 636
10.7. Trend zes: litigation giving bederft mogelijk de markt? 636
10.8. Trend zeven: te lage prijzen moeten sowieso gecorrigeerd worden? 636
10.9. Trend acht: de markt plooit voor een klein deel terug op zichzelf 638
10.10. Trend negen: ervaren gebrek aan vertrouwen en gebrek aan
perceptie van transparantie als een van de groeiende drijfveren
van aansprakelijkheidsvorderingen voor de toekomst. 638
10.10.1. Eis tot stijgende transparantie 638
10.10.2. Dalend vertrouwen 640
10.10.3. Wat banken, sport, autoproducenten, politiek gemeen hebben 649
10.10.4. “Look for a and blame a guilty” 650
10.11. Trend tien: de kostprijs voor verzekeraars van aansprakelijkheid
stijgt per eenheid 650
10.12. Trend elf: meer en vaker uitsluitingen of andere beperkingen 651
11. Regels rond de afsluiting van een
bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering 651

HOOFDSTUK 5: BEPERKEN? DE UITOEFENING VAN EEN MANDAAT VIA EEN
DERDE ONDERNEMING 653
HOOFDSTUK 6: BEPERKEN? DE DADING, MINNELIJKE SCHIKKING,
BERUSTING, AFSTAND VAN RECHTSVORDERING, RECHTSAFSTAND 656
1. Inleiding 656
2. Dading 656
2.1. Definitie van dading volgens de wet 656
2.2. Definitie van dading volgens de rechtspraak en rechtsleer en vooren nadelen 656
2.3. Dading en impact op de maximale aansprakelijkheidscaps 658
Inhoudstafel 31
2.4. Dading en het WVV 659
2.4.1. Inleiding 659
2.4.2. Dadingen binnen de context van een bv 659
2.4.3. Dadingen binnen de context van een cv 659
2.4.4. Dadingen binnen de context van een nv 660
2.4.5. Dadingen binnen de context van een vzw 660
2.4.6. Dadingen binnen de context van een ivzw 661
2.4.7. Dadingen binnen de context van een stichting 661
3. Minnelijke schikking 661
3.1. Definitie 661
3.2. Voor- en nadelen 662
3.3. Minnelijke schikking en impact op de maximale
aansprakelijkheidscaps 663
3.4. Minnelijke schikking en het WVV 664
4. Berusting 664
4.1. Definitie 664
4.2. Voor- en nadelen 665
4.3. Berusting en impact op de maximale aansprakelijkheidscaps 665
4.4. Berusting en het WVV 666
5. Afstand van rechtsvordering 666
5.1. Definitie 666
5.2. Voor- en nadelen 667
5.3. Afstand van rechtsvordering en impact op de maximale
aansprakelijkheidscaps 667
5.4. Afstand van rechtsvordering en het WVV 668
6. Rechtsafstand 668
6.1. Definitie 668
6.2. Rechtsafstand en impact op de maximale aansprakelijkheidscaps 668
6.3. Rechtsafstand en het WVV 668
7. Afstand van geding 672
7.1. Definitie 672
7.2. Voor- en nadelen 673
7.3. Afstand van geding en impact op de maximale
aansprakelijkheidscaps 674
32 Praktijkboek aansprakelijkheid & ondernemingen na het WVV
7.4. Afstand van geding en het WVV 674
8. Afstand van een proceshandeling 674
8.1. Definitie 674
8.2. Afstand van proceshandeling en impact op de maximale
aansprakelijkheidscaps 675
8.3. Afstand van proceshandeling en het WVV 675
HOOFDSTUK 7: BEPERKEN? HET BEROEP OP REGELS UIT HET ARBEIDSRECHT 676
1. Inleiding en probleemstelling 676
2. Onder het oude Vennootschapsrecht (voor het WVV): quick and
dirty 677
3. Onder het nieuwe WVV: geen prima facie evidentie 677
4. Kan een bestuurder beroep doen op het
arbeidsaansprakelijkheidsrecht in de vennootschap? 680
4.1. Wat is het standpunt van de administratie? 680
4.2. Wat is de positie van de rechtsleer na het WVV? 680
4.3. Wat is onze positie van de rechtsleer na het WVV? 683
4.4. De uitzondering van de erkende coöperatieve vennootschap 687
4.5. Kan een werknemer zich nog altijd beroepen op het arbeidsrecht
en de arbeids-aansprakelijkheidsregels voor zijn arbeid als hij ook
bestuurder is in een dochtervennootschap van de vennootschap
waar hij werknemer is? 687
5. Kan een bestuurder beroep doen op het
arbeidsaansprakelijkheidsrecht in een vereniging? 688
5.1. Wat is de positie van de rechtsleer na het WVV? 688
5.2. Wat is onze positie na het WVV? 689
5.2.1. Het verenigingsrecht 689
5.2.2. Het sociale zekerheidsrecht 689
5.2.3. Vergoedingen aan bestuurders in vzw’s 691
5.2.4. Kan een bestuurdersmandaat als zelfstandige gecumuleerd
worden met een arbeidsovereenkomst in een vzw? 692
5.2.5. Kan een bestuurdersmandaat uitgeoefend worden als vrijwilliger
en kan er daarenboven cumul zijn met de arbeidsovereenkomst? 694
6. De relatie bestuurder en afgevaardigd bestuurder 698
7. Conclusie 698
Inhoudstafel 33

HOOFDSTUK 8: BEPERKEN? HET BEROEP OP REGELS UIT HET
INSOLVENTIERECHT 699
1. Inleiding 699
2. Verhoogt het insolventierecht de aansprakelijkheid van
bestuurders bij vennootschappen? 699
2.1. Inleiding 699
2.2. Quick fresh start voor vennootschappen is mogelijk 699
2.3. Quick fresh start voor bestuurders van vennootschappen is mogelijk 700
2.4. “Quick fresh start bestuurdersaansprakelijkheidsschulden inclusief” 700
2.5. Nuance 1: de maatschap 701
2.6. Nuance 2: de bestuurders van failliete vennootschappen 701
2.7. Bedenkingen 702
2.8. Conclusie 702
3. Verhoogt het insolventierecht de aansprakelijkheid van
bestuurders bij verenigingen? 702
3.1. Inleiding 702
3.2. Antwoord één: verhoogde het insolventierecht de
faillissementscijfers in de verenigingssector? 702
3.3. Antwoord twee: geen verandering in
verenigingsbestuurdersaansprakelijkheidsregeling? 710
3.4. Antwoord drie: insolventierecht niet eens streng voor verenigingen? 711
3.4.1. Inleiding 711
3.4.2. Quick fresh start ook voor verenigingen mogelijk 711
3.4.3. Quick fresh start “bestuurdersaansprakelijkheidsschulden inclusief” 711
3.5. Antwoord vier: insolventierecht wijzigde faillissementsrecht
zelfstandige vzw-bestuurders? 712
3.5.1. Inleiding 712
3.5.2. Kunnen zelfstandige bestuurders van vzw’s failliet verklaard worden? 712
3.5.3. Kunnen niet door de vereniging bezoldigde zelfstandige
bestuurders van verenigingen failliet verklaard worden? 712
3.6. Antwoord vijf: het insolventierecht is soms voordeliger voor
zelfstandige bestuurders van verenigingen 715
3.7. Antwoord zes: het insolventierecht verhoogt wel degelijk het risico
voor bestuurders van grotere vzw’s 715
3.8. Conclusies 716
34 Praktijkboek aansprakelijkheid & ondernemingen na het WVV
4. Verhoogt het insolventierecht aansprakelijkheid van “nieuwe
ondernemers andere dan verenigingen”? 716
4.1. Inleiding 716
4.2. Nieuwe ondernemers die al een vennootschap hadden 716
4.3. Nieuwe ondernemers die nog geen vennootschap hadden 716
4.4. Nieuwe ondernemers en cijfers 717
5. Is het Belgisch solventierecht überhaupt streng internationaal
gezien? 719
6. Conclusies 719

HOOFDSTUK 9: BEPERKEN? HET BEROEP OP REGELS UIT HET BESLAGRECHT 720
1. Inleiding 720
2. Onbeslagbaarheid van de woning van zelfstandigen 720
3. Onbeslagbaarheid van de woning van de zelfstandige bestuurder
in het kader van de bestuurdersaansprakelijkheid 720
4. Conclusie 721
HOOFDSTUK 10: BEPERKEN? HET BEROEP OP VERMOGENSMANAGEMENT 722
1. Inleiding 722
2. Geen leverage op de gezinswoning 722
3. Verdeel en heers 723

HOOFDSTUK 11: BEPERKEN? HET BEROEP OP HET MOMENTUM: VROEGER/
LATER EN HOGER/LAGER! 724
1. Inleiding 724
2. Het spel van de tijd 724
3. Voorbeelden en toepassingen 725
4. Kritische evaluatie 725
Inhoudstafel 35

HOOFDSTUK 12: BEPERKEN? HET WETTELIJK MATHEUSEFFECT? 728
HOOFDSTUK 13: BEPERKEN? HET BEWUST DE AAP OP DE SCHOUDERS
ZETTEN: PAK ME ALS JE KAN 730
1. Inleiding 730
2. Bewust de aap op de schouders zetten 730
3. Bewust suggereren 731
4. Regresregeling 732

HOOFDSTUK 14: BEPERKEN? HET BEWUST BEROEP DOEN OP SELFSERVICE
FIRST 733
1. Inleiding 733
2. Eigen vennootschap/vereniging eerst? 733
3. Eigen bestuurders eerder? 734
4. Eigen aandeelhouders eerder? 735
5. Derden als outsiders laatst? 736
6. Conclusie 736

HOOFDSTUK 15: BEPERKEN? ZICH BEWUST BEROEPEN OP HET
BESTUURDERSMANDAAT 738
1. Inleiding 738
2. Leve het statuut van feitelijk bestuurder? 738
3. Voorbeelden en toepassingen 739
HOOFDSTUK 16: ONTKENNEN? VOOR HET BEGIN VAN HET MANDAAT VAN
DE BESTUURDER 742
1. Inleiding 742
2. Wie moet wat bewijzen? 742
3. Praktijktips rond voorzorgsmaatregelen 742
4. Praktijktips rond opzoekingen 743
36 Praktijkboek aansprakelijkheid & ondernemingen na het WVV

HOOFDSTUK 17: HET RECUPEREREN VAN DE GEVOLGEN VAN DE
AANSPRAKELIJKHEID 746
HOOFDSTUK 18: STOPPEN? NA HET EINDE VAN HET MANDAAT VAN DE
BESTUURDER 747
1. Inleiding 747
2. Spontaan vertrek van een bestuurder 747
2.1. Spontaan vertrek na een fout of aansprakelijkheid: irrelevantie? 747
2.2. Spontaan vertrek na een fout of aansprakelijkheid: voor- en
nadelen? 747
3. (Gegeven) ontslag door de raad van bestuur aan een bestuurder 749
3.1. De ontslagen bestuurder na een fout of aansprakelijkheid:
irrelevantie? 749
3.2. De ontslagen bestuurder na een fout of aansprakelijkheid: voor- en
nadelen? 750
4. Wie moet wat bewijzen? 751
5. Praktijktips en voorzorgsmaatregelen 751

HOOFDSTUK 19: STOPPEN? NA DE KWIJTING DOOR DE ONDERNEMING 752
1. Inleiding 752
2. Voorkomen 752
3. Context van de (jaarlijkse) kwijting 760
4. Vorm van de kwijting 761
5. Draagwijdte van de kwijting 761
5.1. Inleiding 761
5.2. De kwijting: “one for one and one for all” OR “everybody for
himself”? 761
5.2.1. Inleiding 761
5.2.2. De kwijtingsteksten: letterlijk 762
5.2.3. De vennootschaps- en verenigingsvorderingsteksten: letterlijk 763
5.2.4. De aandeelhoudersvorderingsteksten: letterlijk 766
5.2.5. De aansprakelijkheidstekst: letterlijk 768
5.2.6. De opinie van de rechtsleer 770
5.2.7. De opinie van de rechtspraak 770
5.2.8. Conclusies 770
Inhoudstafel 37
5.3. De gedeeltelijke kwijting 770
5.4. De kwijting en het onbekende 771
5.4.1. Inleiding 771
5.4.2. Het onbekende bij de kwijting en het WVV 771
5.4.3. Het onbekende en de kwijting – voorbeelden 772
5.4.4. Verschillen in het onbekende bij de kwijting per
vennootschapsvorm? 774
5.5. De kwijting en het misbruik van meerderheid 777
5.5.1. Inleiding 777
5.5.2. Principe 777
5.5.3. Toepassingsvoorwaarden 778
5.5.4. Procedure 779
5.5.5. Gevolgen 780
5.6. De kwijting en het misbruik van minderheid 781
5.6.1. Inleiding 781
5.6.2. Principe 781
5.6.3. Voorwaarden 781
5.6.4. Procedure 782
5.6.5. Gevolgen 783
5.7. De kwijting en de minderheidsvordering 784
5.7.1. Inleiding 784
5.7.2. De minderheidsvordering in de besloten vennootschap 784
5.7.3. De minderheidsvordering bij coöperatieve vennootschappen 787
5.7.4. De minderheidsvordering bij naamloze vennootschappen 788
5.7.5. De minderheidsvordering bij verenigingen 792
5.8. De kwijting en de aansprakelijkheid van de onderneming
tegenover derden 793
5.9. De kwijting en de quasi delictuele aansprakelijkheid tegenover de
onderneming 793
5.9.1. Inleiding 793
5.9.2. Verdeeldheid in de rechtsleer 793
5.9.3. Kwijting en de aansprakelijkheid uit onrechtmatige daad 794
5.9.3.1. Principe 794
5.9.3.2. Uitzondering één: niet tonen van ware aard 795
5.9.3.3. Uitzondering twee: anderszins op de hoogte 795
5.9.3.4. Uitzondering drie: toepassing van het generieke algemene recht 795
5.9.4. Kwijting en de aansprakelijkheid uit onrechtmatige daad die een
misdrijf vormt 797
38 Praktijkboek aansprakelijkheid & ondernemingen na het WVV
5.10. De kwijting en de aansprakelijkheid tegenover de individuele
aandeelhouder(s) in een vennootschap 797
5.10.1. Inleiding 797
5.10.2. De kwijting en de aansprakelijkheid tegenover de individuele
aandeelhouder(s) met stemrecht in een vennootschap 798
5.10.3. De kwijting en de aansprakelijkheid tegenover de individuele
aandeelhouder(s) zonder stemrecht in een vennootschap 799
5.11. De kwijting en de aansprakelijkheid tegenover de individuele leden
in een vereniging 800
5.11.1. Inleiding 800
5.11.2. De kwijting en het individueel schadevorderingsrecht van een lid
met stemrecht 800
5.11.3. De kwijting en het individueel schadevorderingsrecht van een
toegetreden lid 801
5.12. De kwijting, schorsing en nietigheid 802
5.12.1. Inleiding 802
5.12.2. Nietigheid van de kwijtingsteksten in de statuten 802
5.12.2.1. Inleiding 802
5.12.2.2. Nietigheid van de kwijtingsteksten in de statuten – principe 802
5.12.2.3. Nietigheid van de kwijtingsteksten in de statuten – voorwaarden
voor de toepassing 804
5.12.2.4. Nietigheid van de kwijtingsteksten in de statuten – procedure 804
5.12.2.5. Nietigheid van de kwijtingsteksten in de statuten – gevolgen 804
5.12.3. Nietigheid van de kwijtingsbeslissing 805
5.12.3.1. Inleiding 805
5.12.3.2. Nietigheid van de kwijtingsbeslissing – voorwaarden voor de
toepassing 806
5.12.3.3. Nietigheid van de kwijtingsbeslissing – procedure 806
5.12.3.4. Nietigheid van de kwijtingsbeslissing – gevolgen 807
5.12.3.5. Conclusie rond de nietigheid van de kwijtingsbeslissing 808
5.12.4. De kwijting en de mogelijke opschorting van de kwijtingsbeslissing 808
5.12.4.1. Inleiding 808
5.12.4.2. Opschorting van de kwijtingsbeslissing – principe 808
5.12.4.3. Opschorting van de kwijtingsbeslissing – voorwaarden voor de
toepassing 809
5.12.4.4. Opschorting van de kwijtingsbeslissing – procedure 809
5.12.4.5. Opschorting van de kwijtingsbeslissing – gevolgen 810
5.12.4.6. Conclusie rond de kwijtingsopschorting 811
5.13. De kwijting en de actio mandati van de curator bij een faillissement 811
5.13.1. Inleiding 811
Inhoudstafel 39
5.13.2. Het principe 811
5.13.3. Nuancering een: de actio mandati voor elementen die niet onder
de kwijting vallen 811
5.13.4. Nuancering twee: de herstelbevoegdheden van artikel XX.111-112
WER 811
5.14. De kwijting en de actio pauliana van de curator bij een faillissement 813
5.14.1. Inleiding 813
5.14.2. Het principe 813
5.14.3. De actio pauliana in de praktijk 813
5.15. De kwijting en de kennelijk-grove-fout-bij-faillissement-vordering
van de curator 814
5.15.1. Inleiding 814
5.15.2. Principe 814
5.16. De kwijting en de kennelijk-grove-fout-bij-faillissement-vordering
van een schuldeiser 814
5.16.1. Inleiding 814
5.16.2. Principe 814
5.17. De kwijting na volledige voldoening van de schade uit
bestuurdersaansprakelijkheid 815
5.17.1. Inleiding 815
5.17.2. Principe 815
5.17.3. Kwijting, voldoening en cap 815
5.17.4. Praktijkrelevantie 816
5.18. De kwijting en de inbreuken op het WVV en de statuten 816
5.18.1. Inleiding 816
5.18.2. Kwijting en de inbreuken op het WVV 816
5.18.2.1. Inleiding 816
5.18.2.2. Kwijting mogelijk ondanks inbreuken op het WVV? 816
5.18.2.3. Kwijtingsvormvereisten bij inbreuken op het WVV 817
5.18.2.3.1. Inleiding 817
5.18.2.3.2. Wat zegt het WVV? 817
5.18.2.3.3. Wat betekenen de verschillen in de teksten tussen de cv, bv, nv en
vzw? 820
5.18.2.4. Conclusie 829
5.18.3. Kwijting en de inbreuken op de statuten 830
5.18.3.1. Inleiding 830
5.18.3.2. Kwijting mogelijk ondanks inbreuken op de statuten? 830
5.18.3.3. Kwijtingsvormvereisten bij inbreuken op de statuten 830
5.18.3.3.1. Inleiding 830
40 Praktijkboek aansprakelijkheid & ondernemingen na het WVV
5.18.3.3.2. Wat zegt het WVV? 830
5.18.3.3.3. Wat betekenen de verschillen in de teksten tussen de cv, bv, nv en
vzw? 833
5.18.3.4. Conclusie 843
5.19. Kwijting en inbreuken op andere wetgeving dan het WVV 844
5.19.1. Inleiding 844
5.19.2. Kwijting en de inbreuken op de openbare orde en de goede zeden 844
5.19.3. Kwijting en de inbreuken op strafrecht 846
5.19.4. Kwijting en de inbreuken op ander dwingend recht 846
5.20. Kwijting en inbreuken op andere elementen dan wetgeving of
statuten 847
5.20.1. Inleiding 847
5.20.2. Kwijting en inbreuken op het intern reglement 847
5.20.3. Kwijting en inbreuken op waarden 849
5.20.3.1. Inleiding 849
5.20.3.2. Waarden vervat in de statuten van een vennootschap 849
5.20.3.3. Waarden vervat in de statuten van een vennootschap – voorbeeld
“inclusie” 850
5.20.3.4. Waarden vervat in de statuten van een vennootschap – voorbeeld
“diversiteit” 854
5.20.3.5. Waarden in de statuten van een vereniging zonder winstoogmerk 858
5.20.3.6. Waarden vervat in visie, missie, strategiedocumenten 860
5.20.3.7. Waarden vervat in contracten met of engagementen genomen
naar klanten 861
5.20.3.7.1. Inleiding 861
5.20.3.7.2. Publiek gemaakte documenten die de statutaire waarden
uitleggen: principe 861
5.20.3.7.3. Waarden in intern reglement en het WVV 861
5.20.3.7.4. Waarden en charters van vennootschappen in het WVV 866
5.20.3.7.5. Waarden en charters van vennootschappen in de Belgische praktijk 867
5.20.3.7.6. Waarden en charters van door de NRC erkende vennootschappen 870
5.20.3.7.7. Waarden in prospectussen 882
2.1.4. Waarden 884
5.20.3.7.8. Waarden-marktpositionering in prospectussen 889
5.20.3.8. Conclusie 890
5.20.4. Kwijting en reputatievernietigende informatie 890
5.20.5. Exit: relevantie van waarden voor ondernemingen en bestuurders 892
5.20.5.1. Inleiding 892
5.20.5.2. Band tussen waarden en aansprakelijkheid van bestuurders 892
5.20.5.3. Band tussen waarden en rendement voor aandeelhouders 892
Inhoudstafel 41
5.20.5.3.1. Inleiding 892
5.20.5.3.2. Reputatie als indicator van rendement 893
5.20.5.3.3. Reputatie als indicator voor consumentenaankoopgedrag 894
5.20.5.3.4. Goede sociale reputatie als indicator voor
consumentenaankoopgedrag 895
5.20.5.3.5. Slechte sociale reputatie leidt tot (stijgende) boycot(s) en
campagnevoering van (consumenten)organisaties 895
5.20.5.3.6. Ondernemingsreputatie als drijfveer voor werknemersretentie,
corporate branding, waarde en ondernemingsperformantie 896
5.20.5.3.7. Sociale marketing beïnvloedt positief de perceptie van een
onderneming bij retailklanten 896
5.20.5.3.8. Ethiek als factor inzake klantentevredenheid 897
5.20.5.3.9. Ethisch klimaat als indicator voor verhoogde jobsatisfactie bij
werknemers 898
5.20.5.3.10. Ethische of sociale verantwoordelijkheid bij ondernemingen en
merkperceptie van (potentiële) werknemers 899
5.20.5.3.11. Sociaal intern verantwoord gedrag als indicatie van
werknemersloyauteit 900
5.20.5.3.12. Sociaal intern verantwoord gedrag als indicatie van rendement 901
5.20.5.3.13. Sociaal-verantwoordelijk gedrag als indicator van competitiviteit 902
5.20.5.3.14. Sociaal-verantwoordelijk gedrag als indicator van
managementcompetentie 902
5.20.5.3.15. Sociaal-verantwoordelijk gedrag als indicator van financieel succes 902
5.20.5.3.16. Ethische code als indicator van financieel succes 903
5.20.5.3.17. Actief milieubeleid als indicator voor lagere operationele kosten op
termijn 903
5.20.5.3.18. Corporate governance en kredietwaardigheid van een
onderneming of staat 903
5.20.5.3.19. Duurzaamheid en kredietwaardigheidsratings 904
5.20.5.3.20. CSR en performantie 905
5.20.5.3.21. Duurzaam ondernemen en transparantie 906
5.20.5.3.22. Schadelijk gedrag tegenover aandeelhouders wordt afgestraft 907
5.20.5.3.23. Positieve band tussen medewerkerstevredenheid,
klantentevredenheid en inkomen 908
5.20.5.3.24. Strategische CRS in globale strategie 909
5.20.5.3.25. Beleggen in ondernemingen met hogere ethische visies brengt op
lange termijn een soortgelijk of beter rendement dan andere 910
5.20.5.3.26. Waarden vervat in waarneembare daden, beleidsdaden 911
5.20.5.3.27. Conclusie 914
42 Praktijkboek aansprakelijkheid & ondernemingen na het WVV
5.20.6. Kwijting en continuïteit-in-het-gedrang-brengende-gewichtige-enovereenstemmende-feiten 915
5.20.6.1. Inleiding 915
5.20.6.2. Continuïteit in het gedrang brengende gewichtige en
overeenstemmende feiten 915
5.20.6.3. Kritische benadering in het algemeen 915
5.20.6.4. De kwijting en continuïteit-in-het-gedrang-brengende-gewichtigeen-overeenstemmende-feiten 916
5.21. De kwijting na een dading: wat met de cap? 919
5.21.1. Inleiding 919
5.21.2. Stelling 920
5.21.3. Argument één: de breedte van het concept 920
5.21.4. Argument twee: de allesomvattendheid van de cap 920
5.21.5. Argument drie: extra juridische bestuurdersaansprakelijkheid 921
5.21.6. Argument vier: de feitelijke gevolgen van een andere keuze 922
5.21.7. Argument vijf: een andere keuze verkracht volledig de natuur van
de dading 922
5.22. Conclusie 922
6. Draagwijdte van het gebrek aan kwijting 923
6.1. Inleiding 923
6.2. Het gebrek aan kwijting, haar directe gevolgen 923
6.3. Het gebrek aan kwijting én aan acties 924
7. Conclusie 925
HOOFDSTUK 20: STOPPEN? VANAF DE VERJARING 926
1. Inleiding 926
2. Verjaring: betekenis en gevolgen 926
3. Rechtsvordering, verjaring en vennootschappen: principes,
regels, termijnen 926
4. Rechtsvordering, geldstortingen en vennootschappen 929
5. Rechtsvordering, drukpersmisdrijven en vennootschappen 929
6. Verjaring en verenigingen en stichtingen: principes, regels,
termijnen 930
7. Verjaring en vennootschappen, verenigingen, stichtingen 931
Inhoudstafel 43
HOOFDSTUK 21: LEIDRAAD? AANSPRAKELIJKHEIDSMANAGEMENT IN HET
ALGEMEEN 932
1. Inleiding 932
1.1. Corporate Governance 933
1.2. Het WVV en Corporate Governance 933
1.3. De Code Buysse (voor niet-beursgenoteerde ondernemingen) 941
1.4. De Code Lippens (voor beursgenoteerde ondernemingen) 943
1.5. Andere codes en toolkits 947
1.6. De Code Vandeurzen (voor winstgerichte ondernemingen en
vennootschappen in de zorg en welzijnssector) 948
1.7. In de nuances vindt men de details 949
2. Goed advies 949
2.1. Inleiding 949
2.2. Wat zegt het WVV hierover? 949
2.2.1. Nv’s met een monistisch bestuur 949
2.2.1.1. Comités 949
2.2.1.2. Auditcomité 950
2.2.1.3. Remuneratiecomité 954
2.2.1.4. Special ops comité 958
2.2.2. Nv’s met een duaal bestuur 962
2.2.2.1. Comité’s 962
2.2.2.2. Auditcomité 963
2.2.2.3. Remuneratiecomité 967
2.2.3. Nv met één bestuurder 970
2.2.4. Generiek bij niet genoteerde nv’s 972
2.2.5. Alle vennootschappen met rechtspersoonlijkheid die onder het
WVV vallen 972
2.2.5.1. Alle comité’s 972
2.2.5.2. Auditcomité 973
2.2.5.2.1. Bij de aanstelling van de commissaris door de vennootschap 973
2.2.5.2.2. Bij richtlijnen voor het uitvoeren van niet-controlediensten door de
commissaris of zijn netwerk voor de vennootschap 975
2.2.5.2.3. Bij beslissingen rond de verhouding tussen de honoraria voor
wettelijke controles en overige honoraria voor de commissiaris 979
2.2.5.2.4. Bij beslissingen rond honoraria voor de commissaris 982
2.2.5.2.5. Bij de algemene regeling rond de verantwoordelijkheid voor het
controleverslag en de aanvullende verklaring aan het auditcomité 985
44 Praktijkboek aansprakelijkheid & ondernemingen na het WVV
2.2.5.3. Remuneratiecomité 985
2.2.6. Verenigingen en stichtingen 989
2.2.6.1. Wat zegt het WVV? 989
2.2.6.2. Kunnen adviescomités binnen een vzw? 989
2.2.6.3. Kunnen adviescomités binnen een ivzw? 989
2.2.6.4. Kunnen adviescomités binnen een private stichting? 990
2.2.6.5. Kunnen adviescomités binnen een stichting van openbaar nut? 990
2.3. Wat zegt de Code Lippens (voor beursgenoteerde ondernemingen
in België) hierover? 990
2.4. Wat zegt de Code Buysse III (voor niet-beursgenoteerde
ondernemingen in België) hierover? 991
2.5. Wat zegt de Code Vandeurzen? 996
2.6. Wat zegt de rechtsleer? 997
2.7. Wat zeggen praktijkstudies? 998
2.8. Wat is ons advies? 1004
3. Goed samenstellen 1004
3.1. Aantal bestuurders 1004
3.1.1. Inleiding 1004
3.1.2. Wat zegt het WVV hierover (tabel 79)? 1005
3.1.3. Wat zegt de Code Lippens (voor beursgenoteerde ondernemingen
in België) hierover? 1011
3.1.4. Wat zegt de Code Buysse III hierover? 1011
3.1.5. Wat zegt de Code Vandeurzen? 1011
3.1.6. Wat zeggen praktijkstudies hierover? 1012
3.1.7. Wat zegt de confrontatie tussen het WVV en de praktijkstudies
hier? 1015
3.1.8. Wat zegt het gezond verstand hierover? 1016
3.2. Genderdiversiteit in bestuurders 1017
3.2.1. Inleiding 1017
3.2.2. Wat zegt het WVV hierover? 1017
3.2.3. Wat zegt de Code Lippens (voor beursgenoteerde ondernemingen
in België) hierover? 1018
3.2.4. Wat zegt de Code Buysse III (voor niet-beursgenoteerde
ondernemingen in België) hierover? 1019
3.2.5. Wat zegt de Code Vandeurzen? 1020
3.2.6. Wat zeggen praktijkstudies hierover? We geven de studies die we
1020
3.3. Andere diversiteit dan genderdiversiteit 1030
Inhoudstafel 45
3.3.1. Inleiding 1030
3.3.2. Wat zegt het WVV hierover? 1032
3.3.3. Wat zegt de Code Lippens (voor beursgenoteerde ondernemingen
in België) hierover? 1033
3.3.4. Wat zegt de Code Buysse III (voor niet-beursgenoteerde
ondernemingen in België) hierover? 1034
3.3.5. Wat zegt de Code Vandeurzen? 1034
3.3.6. Wat zeggen praktijkstudies hierover? 1035
3.3.7. Wat is het bredere verband? 1037
3.3.8. Wat is ons advies? 1039
3.4. Team play in plaats van individualisme 1040
3.4.1. Inleiding 1040
3.4.2. Wat zegt het WVV hierover? 1040
3.4.3. Wat zegt de Code Lippens (voor beursgenoteerde ondernemingen
in België) hierover? 1045
3.4.4. Wat zegt de Code Buysse III (voor niet-beursgenoteerde
ondernemingen in België) hierover? 1045
3.4.5. Wat zegt de Code Vandeurzen? 1046
3.4.6. Wat zeggen praktijkstudies hierover? 1046
3.4.7. Wat is ons advies? 1047
3.5. Afhankelijke versus onafhankelijke bestuurders 1047
3.5.1. Onafhankelijke bestuurders, om wat te doen? 1047
3.5.2. Wat zegt het WVV hierover? 1048
3.5.3. Wat zegt de Code Lippens (voor beursgenoteerde ondernemingen
in België) hierover? 1050
3.5.4. Wat zegt de Code Buysse III (voor niet-beursgenoteerde
ondernemingen in België) hierover? 1052
3.5.5. Wat zegt de Code Vandeurzen? 1054
3.5.6. Wat zeggen praktijkstudies hierover? 1057
3.5.7. Definities en relatieve betekenis van onafhankelijk 1064
3.5.8. Marktpercepties van insiders 1070
3.5.9. Wat is ons advies hierover? 1071
3.6. Specialisten versus generalisten 1072
3.6.1. Wat zegt het WVV hierover? 1072
3.6.1.1. Wat zegt het WVV vooral niet? 1072
3.6.1.2. (Wettelijk vereiste beroeps)bekwaamheid en ontbinding van
vennootschappen 1072
3.6.1.3. Bekwaamheid en ontbinding van vof en commv wegens
onbekwaamheid 1074
46 Praktijkboek aansprakelijkheid & ondernemingen na het WVV
3.6.1.4. Bekwaamheid en aanstelling voorlopig bewindvoerder van vof
en/of commv 1074
3.6.1.5. Bekwaamheid van de schuldenaar van een inbreng in nijverheid in
een bv 1074
3.6.1.6. Bekwaamheid van de aandeelhouder in een bv 1075
3.6.1.7. Bekwaamheid van de schuldenaar van een inbreng in nijverheid in
een cv 1075
3.6.1.8. Onbekwaamheid en uittreding lastens het vennootschapsvermogen
bij de cv 1076
3.6.1.9. Onbekwaamverklaring van de enige bestuurder in een nv met
slechts één bestuurder 1076
3.6.1.10. Onbekwaamheid van de enige lasthebber voor het voeren van de
minderheidsvordering in een nv 1077
3.6.1.11. Experten 1078
3.6.2. Wat zegt de Code Lippens (voor beursgenoteerde ondernemingen
in België) hierover? 1078
3.6.3. Wat zegt de Code Buysse III (voor niet-beursgenoteerde
ondernemingen in België) hierover? 1079
3.6.4. Wat zegt de Code Vandeurzen? 1079
3.6.5. Wat zeggen praktijkstudies hierover? 1079
3.6.6. Wat is ons advies hierover? 1083
3.7. Onbekend versus BV’s 1087
3.7.1. Wat zegt het WVV hierover? 1087
3.7.2. Wat zegt andere wetgeving hierover? 1087
3.7.2.1. Verplichting om politieke bestuurders te benoemen 1087
3.7.2.2. PPP’s of PEP’s 1089
3.7.3. Wat zegt de Code Lippens (voor beursgenoteerde ondernemingen
in België) hierover? 1091
3.7.4. Wat zegt de Code Buysse III (voor beursgenoteerde
ondernemingen in België) hierover? 1092
3.7.5. Wat zegt de Code Vandeurzen? 1093
3.7.6. Wat zeggen praktijkstudies hierover? 1093
3.7.6.1. Zijn er veel BV’s? 1093
3.7.6.2. Import van bekende investeerders in beursgenoteerde
ondernemingen 1094
3.7.6.3. Import van politici of politiek-gerelateerde personaliteiten in
privatieve ondernemingen 1095
3.7.6.4. Import van politici in publieke ondernemingen 1098
3.7.6.5. Import van politici in ondernemingen (privaat of publiek) 1099
3.7.6.6. Privatisering van ondernemingen met politici erin 1099
Inhoudstafel 47
3.7.6.7. Import van academici in politieke ondernemingen 1100
3.7.6.8. Import van cultuurpersonaliteiten in politieke ondernemingen 1101
3.7.6.9. Import van perspersonaliteiten in politieke ondernemingen 1101
3.7.6.10. Import van sportpersonaliteiten in politieke ondernemingen 1103
3.7.7. Wat is ons advies? 1103
3.8. Uitvoerende bestuurders tegenover niet-uitvoerende bestuurders 1104
3.8.1. Terminologie en betekenis 1104
3.8.2. Wat zegt het WVV hierover? 1105
3.8.3. Wat zegt de Code Lippens hierover? 1106
3.8.4. Wat zegt de Code Buysse hierover? 1107
3.8.5. Wat zegt de Code Vandeurzen? 1107
3.8.6. Wat zeggen praktijkstudies hierover? 1108
3.8.7. Wat is ons advies? 1108
3.9. Cumul of geen cumul in een onderneming? 1109
3.9.1. Inleiding 1109
3.9.2. Cumul tussen het mandaat van CEO en voorzitter van de raad van
bestuur 1109
3.9.2.1. Wat zegt het WVV hierover? 1109
3.9.2.2. Wat zegt de Code Lippens (voor beursgenoteerde ondernemingen)
hierover? 1110
3.9.2.3. Wat zegt de Code Buysse (voor niet-beursgenoteerde
ondernemingen in België) hierover? 1112
3.9.2.4. Wat zegt de Code Vandeurzen? 1112
3.9.2.5. Wat zeggen praktijkstudies hierover? 1113
3.9.2.6. Wat is ons advies? 1114
3.9.3. Cumul tussen het mandaat van CEO en andere C’s 1114
3.9.3.1. Probleemomschrijving 1114
3.9.3.2. Wat zegt het WVV hierover? 1118
3.9.3.3. Wat zegt de Code Lippens (voor beursgenoteerde ondernemingen)
hierover? 1118
3.9.3.4. Wat zegt de Code Buysse (voor niet-beursgenoteerde
ondernemingen in België) hierover? 1119
3.9.3.5. Wat zegt de Code Vandeurzen? 1119
3.9.3.6. Wat zeggen praktijkstudies hierover? 1119
3.9.3.7. Wat is ons advies? 1120
3.9.3.7.1. Ondernemingen met één bestuurder 1120
3.9.3.7.2. Familiale niet-beursgenoteerde ondernemingen met meer dan één
bestuurder 1120
3.9.3.7.3. Niet familiale niet-beursgenoteerde ondernemingen met meer dan
één bestuurder 1120
48 Praktijkboek aansprakelijkheid & ondernemingen na het WVV
3.9.3.7.4. Beursgenoteerde ondernemingen (of ze nu ook nog familiaal zijn of
niet) 1122
3.9.4. Cumul van mandaten in verschillende adviescomités binnen de
raad 1122
3.9.4.1. Wat zegt het WVV hierover? 1122
3.9.4.2. Wat zegt de Code Lippens (voor beursgenoteerde ondernemingen)
hierover? 1124
3.9.4.3. Wat zegt de Code Buysse (voor niet-beursgenoteerde
ondernemingen in België) hierover? 1125
3.9.4.4. Wat zegt de Code Vandeurzen? 1126
3.9.4.5. Wat zeggen praktijkstudies hierover? 1126
3.9.4.6. Wat is ons advies? 1126
3.10. Betaalde bestuurders tegenover niet-betaalde bestuurders 1127
3.10.1. Wat zegt het WVV hierover? 1127
3.10.2. Wat zegt de Code Lippens hierover? 1128
3.10.3. Wat zegt de Code Buysse hierover? 1130
3.10.4. Wat zegt de Code Vandeurzen? 1131
3.10.5. Wat zeggen praktijkstudies hierover? 1132
3.10.6. Wat is ons advies? 1136
3.11. De vaak afwezige bestuurder versus de immer aanwezige
bestuurder 1137
3.11.1. Wat zegt het WVV hierover? 1137
3.11.2. Wat zegt de Code Lippens hierover? 1137
3.11.3. Wat zegt de Code Buysse hierover? 1138
3.11.4. Wat zegt de Code Vandeurzen hierover? 1139
3.11.5. Wat zeggen praktijkstudies hierover? 1140
3.11.5.1. Praktijkstudies en bestuurders met (te) vele mandaten 1140
3.11.5.2. Praktijkstudies en afwezige bestuurders op raden van bestuur 1141
3.11.6. Wat is ons advies? 1142
3.12. Feitelijke bestuurders versus formeel benoemde bestuurders
versus schaduwbestuurders? 1144
3.12.1. Inleiding: 4 soorten van bestuurders vanuit een
formalisatiestandpunt 1144
3.12.2. Wat zegt het WVV hierover? 1146
3.12.3. Wat zegt andere wetgeving hierover? 1148
3.12.4. Wat zegt de Code Lippens hierover? 1148
3.12.5. Wat zegt de Code Buysse hierover? 1148
3.12.6. Wat zegt de Code Vandeurzen hierover? 1150
3.12.7. Wat zeggen praktijkstudies hierover? 1150
3.12.8. Wat is ons advies? 1150
Inhoudstafel 49
3.13. Wettelijk verboden bestuurders, door rechterlijke beslissing
verboden bestuurders, feitelijk te mijden bestuurders, door
zichzelf uitgesloten bestuurders, deontologisch verboden en
toegelaten bestuurders 1150
3.13.1. Inleiding 1150
3.13.2. Wat zegt het WVV hierover? 1155
3.13.3. Wat zegt andere wetgeving hierover? 1157
3.13.4. Wat zegt de Code Lippens hierover? 1158
3.13.5. Wat zegt de Code Buysse hierover? 1158
3.13.6. Wat zegt de Code Vandeurzen hierover? 1159
3.13.7. Wat zeggen praktijkstudies hierover? 1159
3.13.8. Wat is ons advies? 1160
3.14. Extreem corrupte versus extreem ethische bestuurders 1162
3.14.1. Introductie 1162
3.14.2. Wat zegt het WVV hierover? 1162
3.14.3. Wat zegt de Code Lippens hierover? 1164
3.14.4. Wat zegt de Code Buysse hierover? 1167
3.14.5. Wat zegt de Code Vandeurzen hierover? 1168
3.14.6. Wat zeggen praktijkstudies hierover? 1169
3.14.7. Wat is ons advies? 1176
3.15. Bestuurders voor het leven of voor heel even? 1177
3.15.1. Inleiding 1177
3.15.3. Wat zegt de Code Lippens hierover? 1177
3.15.4. Wat zegt de Code Buysse hierover? 1178
3.15.5. Wat zegt de Code Vandeurzen hierover? 1178
3.15.6. Wat zeggen praktijkstudies hierover? 1179
3.15.7. Wat is ons advies? 1180
3.16. Bestuurders met het oog op wiens belang? 1180
3.16.1. Wiens belang? 1180
3.16.2. Wat zegt het WVV hierover? 1180
3.16.2.1. In wiens belang bij vennootschappen in het algemeen? 1180
3.16.2.2. In wiens belang bij de bv? 1181
3.16.2.3. In wiens belang bij de cv? 1182
3.16.2.4. In wiens belang bij de nv? 1183
3.16.2.5. In wiens belang bij verenigingen? 1184
3.16.2.6. In wiens belang bij stichtingen? 1186
3.16.3. Wat zegt de Code Lippens hierover? 1187
3.16.4. Wat zegt de Code Buysse hierover? 1192
3.16.5. Wat zegt de Code Vandeurzen hierover? 1193
3.16.6. Wat zeggen praktijkstudies hierover? 1194
50 Praktijkboek aansprakelijkheid & ondernemingen na het WVV
3.16.7. Wat is ons advies? 1194
4. Goed beslissen 1199
4.1. Inleiding 1199
4.2. Wat zegt de Code Lippens (voor beursgenoteerde ondernemingen
in België) hierover? 1199
4.3. Wat zegt de Code Buysse III (voor niet-beursgenoteerde
ondernemingen in België) hierover? 1200
4.4. Wat zegt de Code Vandeurzen hierover? 1202
4.5. Wat zeggen praktijkstudies hierover? 1203
4.6. Wat is ons advies? 1203
5.1. Inleiding 1203
5.2. Wat stelt het WVV hierover? 1204
5.3. Wat zegt de Code Lippens (voor beursgenoteerde ondernemingen
in België) hierover? 1212
5.4. Wat zegt de Code Buysse III (voor niet-beursgenoteerde
ondernemingen in België) hierover? 1213
5.5. Wat zegt de Code Vandeurzen hierover? 1214
5.6. Wat zeggen praktijkstudies hierover? 1214
5.7. Wat is ons advies? 1214
6. Goed communiceren 1216
6.1. E-mail van bepaalde partijen 1216
6.2. Algemene regeling: e-mail naar bepaalde partijen 1216
6.3. Algemene regeling: e-mail van en naar bepaalde andere partijen 1217
6.4. Geen algemene regeling: ander e-mailverkeer in het WVV 1218
6.5. Algemene regeling: website(s) 1219
6.6. Specifieke regeling van communicatie voor bepaalde
rechtspersonen inclusief stemming per e-kanaal rond Algemene
Vergaderingen 1219
6.7. Mededeling en/of publicatie van stukken van rechtspersonen in
een dossier op de griffie 1220
6.8. Mededeling in Bijlagen van het Belgisch Staatsblad 1221
6.9. Neerlegging bij de NBB 1222
6.10. Bepaalde vermeldingen op alle uitgaande communicaties 1227
Inhoudstafel 51
6.11. Bepaalde regels bij de vermelding van het kapitaal bij bepaalde
communicatiemiddelen voor bepaalde vennootschappen 1228
6.12. Wat zegt de Code Lippens (voor beursgenoteerde ondernemingen
in België) hierover? 1229
6.12.1. Corporate governance ondernemingscommunicatie 1229
6.12.2. Communicatie en communicatiemethoden bij het functioneren 1230
6.12.3. Communicatie en de voorzitter van het bestuursorgaan 1231
6.12.4. Communicatie met aandeelhouders 1232
6.12.5. Communicatie met belangrijke of controlerende aandeelhouders 1233
6.12.6. Communicatie met institutionele beleggers 1233
6.12.7. Communicatie in het openbaar over de naleving van de Code 1234
6.13. Wat zegt de Code Buysse III (voor niet-beursgenoteerde
ondernemingen in België) hierover? 1234
6.14. Wat zegt de Code Vandeurzen hierover? 1237
6.15. Wat zeggen praktijkstudies hierover? 1237
6.16. Wat is ons advies? 1238
7. Goed reageren 1238
7.1. Inleiding 1238
7.2. Wat zegt het WVV? 1239
7.3. Wat zegt de Code Lippens (voor beursgenoteerde ondernemingen
in België) hierover? 1239
7.4. Wat zegt de Code Buysse III (voor niet-beursgenoteerde
ondernemingen in België) hierover? 1240
7.5. Wat zegt de Code Vandeurzen? 1243
7.6. Wat zeggen praktijkstudies hierover? 1243
7.7. Wat is ons advies? 1243
7.7.1. Inleiding 1243
7.7.2. Opties 1244
7.7.3. Vallen door medewerkers 1246
7.7.4. Vallen door exitgesprekken 1247
7.7.5. Vallen ondanks goede reputatie en relaties 1247
7.7.6. Vallen door onderzoeksjournalistiek 1248
7.7.7. Vallen door privé-gedrag 1248
8. Goed verzekeren (in onder andere bestuurdersaansprakelijkheid) 1249
8.1. Wat zegt de Code Lippens (voor beursgenoteerde ondernemingen
in België) hierover? 1249
52 Praktijkboek aansprakelijkheid & ondernemingen na het WVV
8.2. Wat zegt de Code Buysse III (voor niet-beursgenoteerde
ondernemingen in België) hierover? 1249
8.3. Wat zegt de Code Vandeurzen? 1250
9. Goed contracteren 1251
9.1. Inleiding 1251
9.2. Toepassingsvoorbeeld voor vennootschappen 1251
9.3. Toepassingsvoorbeeld voor verenigingen 1254
9.4. Algemene regels voor cashmanagementcontracten 1256
VIII DE AANSPRAKELIJKHEID VAN BESTUURDERS IN CIJFERS, EVOLUTIES, STUDIES
HOOFDSTUK 1: INLEIDING – AANDACHT VOOR AANSPRAKELIJKHEID VAN
BESTUURDERS 1263
- Aandacht op internet voor de aansprakelijkheid van bestuurders 1263
- Aandacht in de juridische literatuur voor de aansprakelijkheid
van bestuurders 1267

HOOFDSTUK 2: AANLEIDINGSFACTOREN TOT MOGELIJKE
AANSPRAKELIJKHEID VAN BESTUURDERS IN FACTS & FIGURES 1268
1. Inleiding 1268
2. Eigen studies 1268
2.1. Eigen studie rond naleving van het huidige artikel 2:20 WVV 1268
2.2. Eigen studie rond de correctheid van informatie op
consultancywebsites op juridisch vlak en de conformiteit aan
artikel 2:20 WVV 1284
2.3. Eigen studie rond de naleving van het vroegere artikel 661, lid 1
Venn. 1293
2.4. Eigen studie van prospectussen van publieke emissies in België
door ondernemingen 1295
2.4.1. Inleiding 1295
2.4.2. Case: Belgische coöperatieve onderneming prospectus 2019 1296
2.4.2.1. Vaststelling nummer 1: officiële versies? 1296
2.4.2.1.1. Al dan niet officieel karakter van de Nederlandse prospectus versie 1296
2.4.2.1.2. Op welke versie kunnen beleggers afgaan voor het prospectus? 1297
Inhoudstafel 53
2.4.2.1.3. Al dan niet officieel karakter van de Nederlandse versie van de
aanvulling op het prospectus 1298
2.4.2.1.4. Op welke versie kunnen beleggers afgaan voor de aanvulling? 1298
2.4.2.1.5. Conclusie 1298
2.4.2.2. Vaststelling nummer 2: het ethisch karakter van de instelling? 1299
2.4.2.3. Vaststelling nummer 3: de ervaring rond ethisch management,
rond ethisch bankieren en verzekeren, rond ethische producten van
het topmanagement? 1300
2.4.2.4. Vaststelling nummer 4: walk the talk? 1302
2.4.2.4.1. Walk the talk en talk the walk 1 1302
2.4.2.4.2. Walk the talk and talk the walk 2 1304
2.4.2.5. Vaststelling nummer 5: slecht vertalen doet balen? 1306
2.4.2.6. Vaststelling nummer 6: voornamen en functies? 1308
2.4.3. Conclusie 1310
2.5. Eigen studie rond de naleving van artikel 2:21 WVV 1310
2.6. Conclusies 1314
3. Studies van anderen rond de naleving van wetgeving in België
door ondernemingen 1315
3.1. Inleiding 1315
3.2. Ondernemingsgedrag in de media 1315
3.2.1. De perimeter 1315
3.2.2. De resultaten 1315
3.3. Ondernemingsgedrag op en rond ondernemingswebsites 1316
3.3.1. De perimeter 1316
3.3.2. De resultaten 1316
3.4. Ondernemingsgedrag op en rond witwaswetgeving 1318
3.5. Conclusies uit de studies van anderen 1320
4. Conclusies uit onze eigen studies én die van anderen samen 1321

HOOFDSTUK 3: WEIGERINGEN VAN VERZEKERAARS VOOR RISICODEKKING
VAN BESTUURDERSAANSPRAKELIJKHEID 1322
HOOFDSTUK 4: JURIDISCHE GESCHILLEN ROND AANSPRAKELIJKHEID VAN
BESTUURDERS IN FACTS & FIGURES 1325
1. Inleiding 1325
2. Facts & figures 1326
54 Praktijkboek aansprakelijkheid & ondernemingen na het WVV
LIJST TABELLEN 1327
LITERATUURLIJST 1333
OVER DE AUTEURS 1367

Paginanummer

Praktijkboek aansprakelijkheid & ondernemingen na het WVV 2022

Beschrijving

Uitleeninformatie

Korte inhoud:

Inhoudstabel:

Nieuwe zoekopdracht