Inhoudstabel:

  • Intersentia
    xi
    INHOUD
    Voorwoord . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    vii
    Inleiding
    . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    1
    I.
    Het voorwerp en de probleemstelling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    1
    II.
    De onderzoeksvraag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    5
    III.
    De methode . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    6
    Eerste deel.
    De verblijfsregeling binnen het Belgische en internationale rechtssysteem . . .
    9
    I.
    Het begrip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    9
    A.
    De definities . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    9
    B.
    De grondslagen van het omgangsrecht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    10
    1.
    Het juridisch ouderschap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    10
    2.
    Het grootouderschap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    12
    3.
    Het pleegzorgerschap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    13
    4.
    De bijzondere affectieve band . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    13
    II.
    De herkomst en evolutie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    14
    III.
    Het huidige stelsel
    . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    15
    A.
    Bij overeenkomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    15
    1.
    Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    15
    2.
    De contractanten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    16
    a.
    De ouders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    16
    b.
    Derden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    16
    3.
    De vorm van de overeenkomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    17
    4.
    De homologatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    17
    a.
    Algemeen – noodzaak van bemiddeling en waarde van het homologatievonnis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    17
    b.
    De rol van de rechter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    18
    c.
    De rol van het Openbaar Ministerie . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    20
    5.
    De rol van het kind . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    21
    B.
    Bij gebreke aan overeenkomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    22
    1.
    Het omgangsrecht van de ouders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    22
    a.
    Het wettelijk kader . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    22
    i.
    Procedureel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    22
    1.
    De materiële bevoegdheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    22
    2.
    De territoriale bevoegdheid . . . . . . . . . . . . . . . . .
    24
    3.
    Het aanhangig maken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    26
    4.
    Hoogdringendheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    27
    5.
    De zitting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    28
    6.
    Uitvoerbaarheid bij voorraad . . . . . . . . . . . . . . . .
    29
    7.
    De blijvende saisine . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    30
    8.
    Eens bevoegd, altijd bevoegd? . . . . . . . . . . . . . . .
    32
    9.
    De bemiddeling: mogelijkheid of verplichting .
    33
    ii.
    Materieel recht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    34
    1.
    Het statuut van de ouders – huwelijk of samenwoning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    34
    2.
    Het ouderlijk gezag en de verblijfregeling . . . . .
    35
    3.
    Een voorlopige regeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    36
    4.
    Een prioritair te onderzoeken verblijfsregeling . . .
    37
    5.
    De concrete omstandigheden van de zaak . . . . .
    37
    6.
    Het belang van het kind . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    37
    7.
    Het belang van de ouders . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    39
    8.
    De verhouding tussen het belang van het kind en het belang van de ouders . . . . . . . . . . . .
    40
    9.
    Het deskundigenonderzoek, het politioneel en het maatschappelijk onderzoek . . . . . . . . . . . .
    53
    10.
    De opheffing door de rechter van het recht op contact . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    56
    11.
    De protectioneel geplaatste kinderen . . . . . . . . .
    56
    12.
    De verdeling van de tijd: week-week en zijn alternatieven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    58
    13.
    De vrije omgangsregeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    60
    14.
    Lacunes in de verzoeken: niemand wil de kinderen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    63
    b.
    De rol van de rechter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    64
    i.
    De bijzondere motiveringsplicht . . . . . . . . . . . . . . . . .
    64
    ii.
    De ambtshalve uitspraak van het verblijfsco- ouderschap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    65
    c.
    De rol van het Openbaar Ministerie . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    67
    i.
    Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    67
    ii.
    Passief: het advies . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    68
    iii.
    Actief: de rechtsingang . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    72
    d.
    De rol van het kind . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    73
    i.
    Passief: het hoorrecht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    73
    ii.
    Actief: de rechtsingang . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    76
    e.
    De rol van derden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    78
    i.
    Passief: het getuigenverhoor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    78
    ii.
    Actief: de rechtsingang . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    78
    2.
    De omgangsplicht van de ouders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    78
    3.
    Het omgangsrecht van het kind . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    79
    4.
    Het plaatsen onder voorwaarden van het omgangsrecht of recht op persoonlijk contact . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    79
    C.
    De weigering van de uitvoering van het omgangsrecht . . . . . . . . . . .
    80
    1.
    Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    80
    2.
    De weigering tot afgifte door de ouder(s) die het kind hu is vest(en) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    81
    a.
    Burgerrechtelijk en procedureel  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    81
    i.
    Het specifieke wettelijke kader . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    81
    ii.
    De bevoegde rechter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    82
    iii.
    Het aanhangig maken en de behandeling van de zaak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    85
    1.
    De titularissen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    85
    2.
    De procedure . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    86
    iv.
    De mogelijke maatregelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    86
    1.
    Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    86
    2.
    De onderzoeksmaatregelen  . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    87
    3.
    De dwangsom . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    87
    4.
    De dwangmaatregelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    93
    5.
    De wijziging van de verblijfsregeling en de uitoefening van het ouderlijk gezag . . . . . . . . . . .
    95
    6.
    De opschorting van de onderhoudsbijdrage . . .
    96
    7.
    Het treffen van een beschermingsmaatregel . . .
    96
    8.
    Schadevergoeding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    97
    v.
    De procedure op eenzijdig verzoek . . . . . . . . . . . . . . .
    98
    b.
    Strafrechtelijk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    101
    3.
    De weigering tot teruggave . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    101
    4.
    De ontvoering naar het buitenland door een ouder . . . . . . . .
    102
    5.
    De weigering door de omgangsgerechtigde . . . . . . . . . . . . . . .
    102
    6.
    De weigering door het kind? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    103
    IV.
    Het omgangsrecht binnen de Europese en internationale regelgeving . . .
    106
    A.
    Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    106
    B.
    Het EVRM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    107
    1.
    Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    107
    2.
    Artikel 8 EVRM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    107
    3.
    Het EVRM, ook voor het kind? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    110
    C.
    Het IVBPR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    111
    D.
    Het IVRK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    111
    1.
    Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    111
    2.
    Artikel 3 IVRK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    112
    3.
    Artikel 7 IVRK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    112
    4
    Artikel 9 IVRK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    113
    5.
    Artikel 12 IVRK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    114
    Tweede deel.
    De wet van 18 juli 2006 – het empirisch onderzoek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    115
    I.
    De systematiek van het empirisch onderzoek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    115
    II.
    Het gevoerde onderzoek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    117
    A.
    Doelstelling en methode . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    117
    B.
    Aantal uitspraken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    122
    C.
    Wie vraagt en krijgt het verblijfsco-ouderschap? . . . . . . . . . . . . . . .
    124
    D.
    Territoriale verdeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    127
    1.
    Toekenning van het verzoek om verblijfsco-ouderschap in 2005 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    127
    2.
    Toekenning van het verzoek om verblijfsco-ouderschap in 2013 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    128
    3.
    Verschil tussen 2005 en 2013 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    128
    E.
    Aantal criteria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    129
    F.
    Verantwoording van de volgorde van de behandeling van de criteria in de tekst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    131
    G.
    Het prioritaire karakter van het verblijfsco-ouderschap – de wil van de wetgever . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    135
    1.
    Algemeen: meer verblijfsco-ouderschap na 2006? . . . . . . . . . .
    135
    2.
    Concreet: het prioritaire karakter van het verblijfs co- ouderschap als criterium . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    136
    H.
    De concrete omstandigheden van de zaak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143
    1.
    Het advies van een door de magistraat aangestelde onderzoeker . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    143
    a.
    Algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    143
    b.
    Het maatschappelijk onderzoek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    14 4
    c.
    Het politioneel onderzoek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    149
    d.
    Het deskundig onderzoek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    151
    i.
    Het psychiatrisch onderzoek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    151
    ii.
    Het psychologisch onderzoek. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    153
    iii.
    Het algemeen deskundig onderzoek. . . . . . . . . . . . .
    154
    2.
    De beschikbaarheid van de ouders. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    157
    3.
    De leeftijd van het kind. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    163
    4.
    De verstandhouding tussen de ouders. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    172
    5.
    De mening van het kind. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    179
    a.
    Algemeen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    179
    b.
    Het kind werd gehoord door de magistraat. . . . . . . . . . . .
    180
    c.
    Het kind werd niet gehoord door de magistraat. . . . . . . .
    184
    6.
    De behoefte van het kind aan continuïteit – het behoud van de huidige regeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    188
    7.
    De afstand tussen de woonplaatsen van de ouders. . . . . . . . .
    193
    8.
    De bekwaamheid om voor het kind te zorgen. . . . . . . . . . . . .
    198
    9.
    Het comfort in huisvesting van de ouders. . . . . . . . . . . . . . . .
    203
    10.
    De betrokkenheid van de ouders. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    208
    11.
    Het familiaal of sociaal netwerk van de ouders voor opvang van het kind. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    212
    12.
    Het samen houden van broers en zussen. . . . . . . . . . . . . . . . .
    216
    13.
    De stabiliteit in het leven of de leefomgeving van de ouders. . .
    220
    14.
    De behoefte van het kind aan continuïteit – het verblijf in dezelfde omgeving gedurende lange(re) tijd . . . . . . . . . . . . . . .
    223
    15.
    Vroegere akkoorden of uitspraken. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    225
    16.
    Het verschil in opvoedingsvisie of -stijl van de ouders. . . . . .
    229
    17.
    De relatie van het kind met de stieffamilie. . . . . . . . . . . . . . . .
    232
    18.
    Het verschil in levensstijl van de ouders. . . . . . . . . . . . . . . . . .
    236
    19.
    De fysieke of mentale beperking van het kind. . . . . . . . . . . . .
    239
    20.
    Parentificatie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    242
    21.
    De desinteresse van een ouder in het kind of het gebrek aan betrokkenheid in opvang en opvoeding van het kind gedurende het samenleven van de ouders. . . . . . . . . . . . . . . . .
    245
    22.
    De relatie tussen de verzoekende ouder en het kind. . . . . . . .
    248
    23.
    Het behoud van de leefomgeving (gezinswoning). . . . . . . . . .
    251
    24.
    De fysieke of mentale beperking van een ouder. . . . . . . . . . . .
    254
    25.
    De onwaardigheid van een ouder. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    256
    26.
    De taakverdeling tijdens het samenleven. . . . . . . . . . . . . . . . .
    259
    27.
    Het verschil in religie of cultuur. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    262
    28.
    De verborgen fiscale intentie of de intentie van hetontwijken van betaling van een onderhoudsbijdrage voorhet kind
    . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    264
    29.
    De hobby’s van het kind. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    267
    30.
    De aanwezigheid van een huisdier. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    269
    31.
    Het aantal kinderen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    271
    32.
    Medische getuigschriften. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    273
    33.
    De band tussen het kind en de familie van de verzoe-kende ouder. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    275
    34.
    Het verschil in levensniveau. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    277
    35.
    De financiële problemen van de verzoekende ouder. . . . . . . .
    280
    36.
    De gelijkheid tussen man en vrouw. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    282
    37.
    De andere ouder wil het kind niet veel bij zich. . . . . . . . . . . .
    284
    38.
    De woonbuurt van de verzoekende ouder. . . . . . . . . . . . . . . . .
    287
    I.
    Het belang van het kind. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    289
    J.
    Het belang van de ouders. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    294
    K.
    De Europese en internationale regelgeving. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    300
    1.
    EVRM. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    300
    2.
    IVRK. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
    300
    L.
    Een buitenbeentje: De wetenschappelijke werken. . . . . . . . . . . . . .
    302
    Derde deel.
    Het onderzoek en zijn nut voor de praktijk – advies voor de wetgever. . . . .
    305

Paginanummer

Nieuwe zoekopdracht

Generic filters
Uitleenbaar
Ja
Nee
Jaartal
Filter by Type
Monografie
Reeks
Tijdschrift